شک و تردید

نوشته شده توسط Super User. ارسال شده در جوان و مسائل اعتقادی

پرسش	پاسخ
آیا شک در مسایل اعتقادی، از انسان سلب ایمان می کند؟	هرگز چنین نیست. شک و تردید اگر از سستی شناخت مبانی دینی باشد، لزوم مطالعه را در امر مشکوک جدّی تر می سازد و مشورت با صاحب نظران امری ضروری شمرده می شود. شک و دو دلی، در بسیاری مواقع، وسوسه شیطان است که دشمن بر آن قسم یاد کرده است «فبعزّتکَ لاُ غوینهم اجمعین الا عباداللَّه المخلصین(1)؛ خدایا به عزّت تو قسم، به گمراهی اقدام خواهم کرد و از این گمراهی فقط بندگان خالص نجات خواهند یافت». اگر انسان خالصانه به خداوند ایمان بیاورد و پیوسته از او اطاعت کند هرگز گزندی به او نخواهد رسید. در این باره ادامه شناخت و بررسی معارف اسلامی، دعا و توسّل و ذکر بسیار مثل گفتن «لاحول و لاقولاً الا باللَّه العلی العظیم» کارساز است. به هر حال، هجوم لشکریان شیطان های آشکار و پنهان در همه عصرها و نسل ها - به ویژه در زمان غیبت امام عصر«علیه السلام» - زیاد است. برای ایمن ماندن از این همه، مطالعه آیات و روایاتی که نشانگر مکر و حیله شیطانند توصیه می شود و خواندن دعای غیبت امام زمان«علیه السلام» نیز - که در آخر مفاتیح با «اللهم عرّفنی نفسک» شروع می شود- قابل تأمّل است. « بخش پاسخ به سؤالات » 1) سوره صیاد، آیه 82.
با آنکه برای اعتقادات مطالعه کرده ایم، ولی همچنان آرامش قلبی ایجاد نشده، چاره چیست؟	از آنجا که استعدادها و فهم ها متفاوت است و هم چنین دامنه مطالب دینی گسترده است، توقّع نتیجه سریع معقول نیست. باید با مطالعه بیشتر ذهن را سیراب کرد. آرامش قلبی، گاه می تواند از مطالعه و شناخت باشد؛ امّا عوامل دیگری نیز وجود دارد که به این مهم کمک می کند و آن اطاعت و انجام فرایض، نوافل، زیارت ها و نیایش ها است. از طرفی این احساس زمان و فرصت نیز می طلبد که انسان باید صبور باشد؛ چه اینکه صبر و شکیبایی برای دین، مثل سر برای بدن است(2). « بخش پاسخ به سؤالات » 2) پیامبر اکرم«صلی الله علیه وآله».
اگر انسان در مذهب حقّه خود شک کند، تا اتمام مرحله تحقیق چه تکلیفی دارد؟	بلوغ سه نوع است: 1. بلوغ شرعی؛ 2. بلوغ جنسی؛ 3. بلوغ عقلی. شک، دلیلِ بلوغِ عقلی است و جای نگرانی ندارد. در بینش دینی ما نیز از ما خواسته اند تا اعتقاداتمان را در آگاهی و شناخت بارور کنیم و مکتب اسلام نیز سرشار از دلیل های روشن است. انسان باید با همّت خویش شک را از خو بزداید؛ چه اینکه قرآن در مقام مذمّت می فرماید: «ارتابت قلوبهم؛ بعد از تردید قلبهاشان شک را پذیرفت». امّا تا مرحله تحقیق انسان می تواند آنچه را قبلاً پذیرفته است ادامه دهد. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا شک و تردید در مسایل دینی، حاصل گناه است؟	شک و ایجاد سؤال در ذهن جوان یک امر طبیعی می باشد و بسیار خوب و سرنوشت ساز است این حالت باعث می شود که جوان با مطالعه و جستجو بنیان محکم عقلی پیدا کند. امّا یک تردید مذموم است که در قرآن با این تعبیر آمده است «ارتابت قلوبهم؛(3) قلب های آنان شک را پذیرفت.» باید با تردید و سؤال برخورد مناسب نمود و پاسخ را آماده نمود که دین ما نیز کاملاً قادر به پاسخگویی می باشد. امّا در مورد اصل سؤال می توان گفت شاید در اثر گناهکاری کم کم عقیده نیز فاسد شود و انسان برای توجیه گناه خود، تردید در مبانی دینی را پذیرا گردد و نهایتاً به تکذیب برسد. در قرآن این معجزه شگفت می خوانیم: «ثم کان عاقبة الذین اساؤا السوی ان کذبوا بایات الله...؛(4) سپس عاقبت کسانی که بدیها را انجام دادند، چنین شد که به تکذیب آیات خداوند پرداختند.» « بخش پاسخ به سؤالات » 3) سوره توبه، آیه 45. 4) سوره روم، آیه 10.
با آنکه برای اعتقادات مطالعه کرده ایم ولی باز آرامش قلبی نیامده چاره چیست؟	از آنجا که استعدادها و فهمها متفاوت است و همچنین دامنه مطالب دینی گستره است، پس توقع نتیجه سریع معقول نیست. بایت بیشتر مطالعه نمود و ذهن را سیراب نمود. آرامش قلبی، گاه می تواند از مطالعه و شناخت باشد. امّا عوامل دیگری نیز داریم که به این مهم کمک می کند و آن اطاعت انجام فرایض و نوافل و زیارت ها و نیایش ها است از طرفی این احساس زمان و فرصت نیز می طلبد که باید صبور باشیم صبر و شکیبایی برای دین مثل سر برای بدن است(5). « بخش پاسخ به سؤالات » 5) پیامبر اکرم
در مذهب حقّه خود شک نموده ام، تا مرحله تحقیق تمام شود چه باید کرد؟	بلوغ سه نوع است: 1. بلوغ شرعی، 2. بلوغ جنسی، 3. بلوغ عقلی... شک دلیل بلوغ عقلی است و جای نگرانی ندارد. در بینش دینی ما نیز از ما خواسته اند اعتقاداتمان، در آگاهی و شناخت ریشه داشته باشند. و مکتب نیز سرشار از دلیل های روشن است، فقط باید همّت کرد و شک را در وجود خویش رسوب ندهیم. چنانکه قرآن در تمام مذمّت فرماید ارتابت قلوبهم = یعنی بعد از تردید قلبهاشان شک را پذیرفت. امّا تا مرحله تحقیق می توان آنچه را قبلاً پذیرفته اید ادامه دهید. چون ما بر اساس حساب احتمالات هم از شرّ پرهیز و به خیر اقدام می کنیم و به یقین نیازی نیست. « بخش پاسخ به سؤالات »
چرا هنگامی که به خدا ایمان آورده ایم، باز دچار تردیدها، تزلزل ها می شویم؟	این موضوع هیچ شگفتی ندارد. زیرا ایمان دارای مراتب است: مرحله تثبت چیزی است که در مرور زمان کسب می شود. در قرآن چنین است. «یُثَبِّت اللَّه الذین آمنوا بالقول الثابت فی الدنیا و الاخره(6)؛ خداوند، کسانی را که ایمان آورده اند ثابت می بخشد با قول ثابت در دنیا و آخرت». چنانکه در این آیه ملاحظه می شود فعل ثبات، مضارع است یعنی آینده. عنصر دوّم که ثبات می دهد همان قول ثابت است که قول ثابت، همان ایمان و عمل است که به پایداری ایمان می انجامد. اگر بی توجّه به وساوس شیطان و دیگر وسوسه ها، به راهمان ادامه بدهیم. آن و اطمینان نهایی نصیب خواهد شد. « بخش پاسخ به سؤالات » 6) سوره ابراهیم آیه 27.
دوستی دارم که به مبانی اصولی دین دچار شک و تردید شده و این وسوسه ها برایش نگرانی زیادی تولید نموده است . او فکر می کند بنیان اعتقاداتش خراب شده. البته این احساس برای ایشان و مشابه او ایجاد می شود راهنمائی بفرمائید.	اولاً: ایجاد شدن چنین پرسش ها یا وسوسه ها هیچ ایرادی ندارد. و نشان از پویایی و نشاط ایمان است. شخص نزد رسول «صلی الله علیه وآله»آمده و گفت هلاک شدم پیامبر«صلی الله علیه وآله»از او استقبال نموده و فرمودند می دانم چه شده! شیطان نزد تو آمده و می گوید اگر خدا دنیا را آفرید... خودش را چه کسی آفرید... مرد شکفته شد. پیامبر«صلی الله علیه وآله»فرمودند این محض ایمان است و سپس رهنمود دادند. دوم : ما دارای مکتبی هستیم که هم خود، پرسش مطرح نموده، هم دعوت به اندیشه و تعقل کرده است و مهم تر اینکه جواب همه پرسشها در مکتب ارزشمند ما هست. و دچار هیچ ضعفی نیستیم. سوم : چون سند اصلی مکتب، قرآن فرموده شما را براساس بصیرت دعوت می کنم، پس سعی کنید تمامی عقاید خود را با مطالعه و در میان گذاشتن پرسشها با مؤسسه، استدلالی و برهانی کنید کتاب درباره زیاد است و فقط سعی کنید سطح خود و دوستان را با کتابها هماهنگ کنید. چهارم : شیطان قسم خورده است که انسانهای مؤمن را گمراه کند مگر آنها که مقاومت کنند و ولایت او را نپذیرند. قرآن بخوانید و نماز و توسل را مداوم داشته باشید. پنجم : از تفکر در فضاهای دلپذیر (کوه و دشت) هم استفاده کنید . این موارد در رفع وسوسه بسیار مؤثر است. ششم : زندگی بعضی از افراد غیرمسلمان که به اسلام ایمان آورده اند بخوانید زندگی مالکولم ایکس، نوری در تاریکی - اثبات وجود خدا (نوشته 20 دانشمند) چرا مسلمان شدم از انتشارات مؤسسه در راه حق . « بخش پاسخ به سؤالات »

قبلی