امام کاظم و امام رضا علیهم السلام

پرسشپاسخ
آیا داستان ضمانت آهو توسط امام رضا«علیه السلام» در منابع حدیثی آمده است؟در منابع روایی، مدرک معتبری درباره داستان ضمانت آهو توسط امام رضا«علیه السلام» به نظر ما نرسیده است؛ ولی بسیار بعید به نظر می رسد که این مسأله با شهرتی که دارد - تا آنجا که به خاطر آن، امام هشتم«علیه السلام» ضامن آهو خوانده شده - اساسی نداشته باشد. با توجّه به قدرتی ک خداوند به امامان معصوم«علیهم السلام» داده، که به سبب آن ولایت تکوینی بر تمام موجودات و حیوانات دارند، وجود این گونه داستانها به هیچ وجه بعید نیست.

« بخش پاسخ به سؤالات »
چرا مأمون، امام رضا«علیه السلام» رابه طوس دعوت کرد؟به نظر می رسد یکی از مسائلی که مأمون در آغاز حکومت با آن روبرو بود، امری اساس خلافت وی را تهدید می کرد، شورش علویان بود. مأمون برای اینکه بتواند شورش علویان را خاموش کند امام رضا«علیه السلام» را به طوس - مقرّ حکومت خود - دعوت کرد و ولایت عهدی خویش را در ظاهر به آن حضرت واگذار نمود. بدین ترتیب قصد مأمون واقعاً واگذار کردن خلافت نبود، بلکه این حیله یی بود تا از این رهگذر موانع حکومت خویش را از سر راه بردارد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
حضرت امام موسی بن جعفر«علیه السلام» چند سال در زندان به سر بردند؟به طوری که در منابع تاریخی نقل شده است آن حضرت را چند بار زندانی کردند؛ امّا در اینکه مجموع آنها چه مدّت بوده اختلاف نظر وجود دارد. این مدّت چهار یا هفت سال گفته شده است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
کدامیک از ائمه«علیهم السلام» باب الحوائج هستند؟امامان معصوم«علیهم السلام»، همگی باب الحوائج هستند؛ البته حضرت موسی بن جعفر«علیه السلام» معروف به باب الحوائج است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
چرا امام هشتم«علیه السلام» با وجود اینکه می دانست پادشاهی مأمون خیانت به اسلم و علیه منافع مسلمین است ولیعهدی مأمون را به طور واقعی نپذیرفت؟اولاً مسأله ی ولیعهد شدن امام رضا«علیه السلام» توطئه و نقشه ی خائنانه ای بود که از سوی مأمون طرّاحی شده بود. مأمون، که امّت اسلامی وجه ای نداشت، می خواست از این طریق در میان مردم کسب وجاهت کند و نظر مساعد عموم مسلمانان را به خودش جلب نماید. گواه اینکه وقتی امام پیشنهاد مأمون را نپذیرفت، حضرت را به این موضوع اجبار نمود. و از همین رو وقتی حضرت خواستند برای نماز عید فطر بر طبق سنّت رسول اللَّه«صلی الله علیه وآله» بیرون بروند از رفتن ایشان جلوگیری کرد.
ثانیاً لازمه قبول ولایت عهدی امضای خلافت مأمون بود که زیان این کار از مفاسد خلافت وی بیشتر بود.

« بخش پاسخ به سؤالات »
نام فرزندان حضرت امام کاظم«علیه السلام» چه بوده است؟مرحوم شیخ مفید تعداد فرزندان امام کاظم«علیه السلام» را 37 نفر دانسته که هیجده نفر آنان پسر و 19 نفر دختر بوده اند. نامهای آنان از این قرار است.
پسران: حضرت علی بن موسی الرضا«علیه السلام»، ابراهیم، عبّاس، قاسم، اسماعیل، جعفر، هرون، حسن، احمد، محمّد، حمزه، عبداللَّه، زید، حسین، فضل و سلیمان. و دختران: فاطمه کبری، فاطمه صغری، رقیه، حکیمه ام ابیها، رقیه صغری، کلثوم، ام جعفر، لبانه، زینب، خدیجه، علّیه، آمنه، حسنه، بریهه، ام سلمه و برخی دیگر.

« بخش پاسخ به سؤالات »
چرا امام رضا«علیه السلام» چاره ای جز پذیرفتن فرمان مأمون نداشت؟مأمون فردی زیرک و مکّار بود. او بر آن بود که با طرح واگذاری خلافت و یا ولایت عهدی به شخصیّتی مانند امام رضا«علیه السلام» پایه های لرزان حکومت خود را تثبیت کند؛ زیرا امیدوار بود با این کار بتواند از شورش علویان جلوگیری کرده، رضایت آنها را به دست آورد. و ایرانیان را نیز آماده پذیرش خلافت خود نماید.
پیداست که تفویض خلافت یا ولایت عهدی به امام فقط یک تاکتیک حساب شده سیاسی بود؛ وگرنه کسی که برای حکومت، برادر خود را به قتل رسانده بود و در زندگی خصوصی خود از هیچ فسق و فجوری ابا نداشت، ناگهان چنان متدیّن نمی شد که از خلافت و سلطنت بگذرد. بهترین شاهد مکر و تزویر مأمون نپذیرفتن خلافت از سوی امام است. چرا که اگر مأمون در گفتار و کردار خود صادق بود هرگز امام از به دست گرفتن زمام خلافت، که جز امام هیچکس صلاحیّت آن را نداشت، طفره نمی رفت.
در کتاب ارشاد مفید آمده است(1): مأمون امام را نزد خود طلبید. فضل بن سهل، ذوالریاستین، نیز در آن مجلس بود. مأمون گفت: «نظر من این است که خلافت و امور مسلمانان را به شما واگذارم.» امام قبول نکرد. مأمون پیشنهاد ولایت عهدی را مطرح کرد. باز امام از پذیرش آن ابا فرمود. مأمون گفت: «عمر بن خطاب برای خلافت بعد از خود شورایی با عضویت شش نفر تعیین کرد که یکی از آنان جدّ شما علی بن ابیطالب بود. عمر دستور داد هر یک از آنان مخالفت کند گردنش را بزنند. اینک تو نیز چاره ای جز قبول آنچه اراده کرده ام نداری؛ چون من راه دیگری نمی یابم.» مأمون با بیان این مطلب تلویحاً امام را تهدید به مرگ کرد و امام ناچار باجبار ولایت عهدی را پذیرفت فرمود: «ولایت عهدی را می پذیرم به شرط آن که در امر حکومت امر و نهی نکنم؛ به فتوا دادن و قضاوت نپردازم؛ کسی را عزل و نصب نکنم و چیزی را تغییر ندهم.»
مأمون همه این شرایط را پذیرفت و بدین ترتیب ولایت عهدی را بر امام تحمیل کرد تا با این توطئه هم امام را زیر نظر داشته باشد و هم علویان و شیعیان را آرام سازد و پایه های حکومت خود را تحکیم بخشد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
1) ارشاد مفید، ص 290.
چرا بعضی از فرزندان حضرت موسی بن جعفر«علیهما السلام» همچون حضرت معصومه«علیها السلام» ازدواج نکرده اند؟فرزندان حضرت موسی بن جعفر«علیه السلام» در زمان هارون الرشید و مأمون عبّاسی و... از وطن آواره بودند و به همین جهت برخی چون حضرت معصومه«علیها السلام» موفق به ازدواج و تشکیل خانواده نشدند و شرایط برای آنها مساعد نبوده است.

« بخش پاسخ به سؤالات »

چاپ

logo new موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی