مدل های حکومتی

پرسشپاسخ
آیا دموکراسی غربی در جامعه اسلامی می تواند اجرا شود؟دموکراسی به معنای حکومت «مردم بر مردم» یا مردم سالاری است. دموکراسی جدید در غرب زمانی پیدا شد که مردم متوجّه شدند آئینی که بنام مسیحیّت در دست آنهاست قابلیّت و کارآیی ندارد که در تمام جنبه های زندگی انسان به ویژه در زندگی اجتماعی نقش داشته باشد و قانونگزاری نماید. از این رو حوزه دین را از حوزه های دیگر جدا کردند و دین شد وسیله ارتباط فرد با خدا.
برا اداره کشور و تشکیل حکومت، کارها را به دست کسانی سپردند که مصلحت و مفسده را خود تشخیص می دهند و با رأی خود قانون و یا هر چه را دوست دارند تصویب می کنند و یا تغییر می دهند. بر این اساس ملاک خوب و بد، خواست مردم است در حقیقت مفاهیم خوب و بد مفاهیم اعتباری اند که تابع سلیقه مردم اند و ما در عالم واقع و در حقیقت خوب و بدی نداریم. اگر مردم گفتند فلان عمل خوب است خوب می شود و اگر گفتند بد است، بد می شود.
ولی مسلمانان مجبور نیستند مانند غربی ها باشند به عبارت دیگر اسلام عزیز برنامه ای است کامل و مفصل برای تمام شئونات حیات فردی، اجتماعی، حکومتی، سیاسی، اقتصادی، عبادی و... اسلام برای انسان در تنهای اش و برای حضور او در خانه اش و برای نقش اجتماعی اش و برای وجود او در نظام هستی و بالاتر برای ادامه راه او وسعت وجودی او برنامه دارد چگونه می تواند مدل از غرب بگیرد و به شیوه آنها زندگی کند. زمانی که برای خوردن و خوابیدن و نشستن و تولید نسل معاش اقتصادی و تربیت فرزند و... اسلام دستورالعمل و برنامه و خوبی و بدی آورده است. مگر می توان از غرب نسخه گرفت و عمل کرد. بنابراین مدل حیات و زندگی و حکومت غربی به کار آنها می آید نه این که برای تمام حرکات انسان برنامه دارد (1).

« بخش پاسخ به سؤالات »
1) نقل با اختصار از کتاب پرسش ها و پاسخ ها، آیت اللَّه مصباح یزدی.
مقصود از «حکومت دینی» چیست؟حکومت دینی، حکومتی است که نه تنها همه قوانین و مقررات اجرایی آن برگرفته از احکام دینی است، بلکه مجریان آن نیز مستقیماً از طرف خداوند منصوبند، یا به اذن خاص یا عام معصوم منصوب شده اند چنین حکومتی با این خصوصیّات از پشتوانه حکم الهی برخوردار است و براساس اراده تشریعی خدا شکل گرفته است.
پس حکومت رسول اللَّه«صلی الله علیه وآله» و امام معصوم و نیز حکومت افرادی مانند مالک اشتر در زمان حضور معصوم و یا حکومت ولی فقیه جامع الشرایط در عصر غیبت اینگونه است(2).

« بخش پاسخ به سؤالات »
2) نقل با اختصار از کتاب پرسش ها و پاسخ هاآیت اللَّه مصباح یزدی.
مقصود از حکومت ولایی چیست؟عناوینی مانند حکومت اسلامی و حکومت ولایی. در میان ما دارای معنایی روشن است، زیرا ما مسلمان هستیم و حکومت را در مرحله نخست از آنِ خدا می دانیم، باید بررسی کنیم که خدا چه کسی را بر ما حاکم کرده است.
بدیهی است که خداوند براساس حکمتش از ابتدای آفرینش انسان، در هر زمان شایسته ترین انسانها را به عنوان پیامبر برگزیده است و برنامه های دینی از جمله حکومت را متناسب با نیازهای بشر به او وحی کرده است و برنامه های دینی از جمله حکومت را متناسب با نیازهای بشر به او وحی کرده است. پیامبران به عنوان رهبران الهی نیز تلاش خود را در این راه به کار گرفته اند، تا با تعلیمات الهی مردم را هدایت کرده، آنها را به وظایف فردی و اجتماعی خود در زمینه های عبادی، اخلاقی و سیاسی آشنا کنند تا اینکه مردم با عمل به وظایف خود و قبول بندگی به سعادت و کمال برسند، این امر جز در جامعه توحیدی میسر نیست.
بدون تردید فلسفه بعثت انبیاء خبر پیاده کردن اراده تشریعی خداوند - درباره رفتار انسان ها در نظام دینی - نیست. تاریخ صدور اسلام و عملکرد پیامبر بزرگوار گواه بر این مطلب است که حکومت از آن خداوند است و انتخاب حاکم و ولی مسلمین از سوی او صورت می گیرد. خداوند پیامبر، امام و رهبران الهی را نصب می کند و مردم با تشخیص آنها موظفند رهبری آنها را پذیرا باشند.
بنابراین در نظام سیاسی اسلام حکومت از آن خدا و منصوبین مستقیم و غیرمستقیم او است و از آن به «حکومت ولایی» تعبیر می شود(3).

« بخش پاسخ به سؤالات »
3) نقل با اختصار از کتاب پرسش ها و پاسخ ها، آیت اللَّه مصباح یزدی.

logo new موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی