خمس / مصارف خمس / سهم امام علیه السلام

پرسشپاسخ
برای پرداخت خمس چه باید کرد؟برای پرداخت خمس و سهم امام باید به نمایندگان امام«علیه السلام»، یعنی مجتهدان جامع الشرایط مراجعه کرد و برای کیفیّت پرداخت آن، با آنان مشورت نمود.

« بخش پاسخ به سؤالات »
چرا خمس(یک پنجم) برای سادات و برای غیر آنها که تعداد بیشتری نیز هستند زکات(یک دهم) شده است؟اولاً: تمامی خمس به سادات داده نمی شود، بلکه نصف آن که همان یک دهم باشد به آنان داده می شود و نصف دیگر آن، مربوط به امام«رحمه الله» است که در این زمان به مجتهادان داده می شود، تا در رده دین و ترویج احکام الهی و اداره حوزه های علمیه صر نمایند.
ثانیاً: همان طور که روشن است، به طور کلّی حقوق واجب مالی، از قبیل خمس و زکات برای بهبود وضع زندگی طبقات محروم و تعدیل اختلافات طبقاتی است. و یک دهم مخصوص سادات فقط به سادات فقیر داده می شود، تا حداقل امکانات زندگی را طبق شؤون خود داشته باشند.
ثالثاً: بر فرض اینکه تمامی مسلمانان به وظیفه خود عمل کنند و حقوق واجب خود را پرداخت نمایند، اگر سهم سادات از مصارفی که برای آن معیّن شده است زیاد بیاید، این زیادی به سادات داده نمی شود؛ بلکه این زیادی مخصوص امام«رحمه الله» است و اگر سهم سادات کم باشد و زندگی سادات فقیر را اداره نکند، از سهم امام«رحمه الله» کمبود آن را جبران می کنند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا دادن خمس به افرادی که خود را سیّد معرّفی می کنند صحیح است و موجب برائت ذمّه می شود؟خمس بر دو قسمت تقسیم می شود:
1. «سهم سادات» که بنابر احتیاط واجب، باید با اجازه مجتهد جامع الشرایط، به سیّد فقیر یا سیّد یتیم یا سیّدی که در سفر درمانده شده باشد، بدهند.
2. «سهم امام«علیه السلام»» که باید آن را به مجتهد جامع الشرایط بدهند یا به مصرفی که او اجازه می دهد برسانند.
در مورد کسی که خود را سیّد معرّفی می کند، در رساله مرحوم امام خمینی«رحمه الله» آمده: «به صرف اینکه کسی که بگوید سیّد هستم، نمی توان به او خمس داد، مگر آنکه 2 نفر عادل گفته او را تصدیق کنند».

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا سهم امام«علیه السلام» را می توان به مصرف رساند؟سهم امام را نمی توان بدون اجازه از مرجع تقلید یا نماینده وی مصرف نمود؛ بلکه مصرف آن منوط به گرفتن اجازه است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا خمس را می توان به جبهه های جنگ حق علیه باطل داد؟دادن خمس به جبهه ها به اجازه نیاز دارد. شنیده شده است که امام خمینی«رحمه الله» آن را اجازه داده اند؛ امّا در برخی استفتائات امام«رحمه الله» امام فرموده اند: «فعلاً اجازه نمی دهم».

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا کسی که خمس بدهکار است، می تواند آن را به ذمّه بگیرد؟کسی که خمس بدهکار است، نمی تواند آن را به ذمّه بگیرد؛ یعنی خود را بدهکار، اهل خمس بداند و در تمام مال تصرّف کند؛ مگر اینکه با حاکم شرع مصالحه کند یا از او اجازه بگیرد و چنانچه تصرّف کند و آن مال تلف شود، باید خمس آن را بدهد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
خمس را چگونه به مصرف برسانیم؟خمس را باید تحویل مجتهد جامع الشرایط داد یا به اجازه او به مصرف رساند و تصرّف در خمس بدون اذن مجتهد جایز نیست.

« بخش پاسخ به سؤالات »
سهم امام«علیه السلام» را در چه راهی باید صرف کرد؟مصرف سهم امام وابسته به نظر حاکم شرع است؛ زیرا حاکم شرع است که ولایت بر سهم امام دارد و می تواند آن را به هر مصرفی که مصلحت بداند برساند. معمولاً یکی از مصارف سهم امام«علیه السلام» - که مراجع تقلید در آن اتّفاق نظر دارند - هزینه های مربوط به حوزه علمیّه است.

« بخش پاسخ به سؤالات »

logo new موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی