مهدویت / وجود امام مهدی علیه السلام

پرسشپاسخ
؟طبق روایات قطعی و متعددی جهان خلقت قائم به وجود حجة خداوند است و هیچگاه از این سنّت الهی تخلف نشده و نمی شود و اکنون حجة عالم، حضرت بقیةاللَّه«علیه السلام» می باشند و بعد این که آن گرامی ظاهر شود و حکومت عدل جهانی آن حضرت در جهان استقرار یابد، رجعت تحقق می یابد، یعنی مجدداً بعضی از پیامبران و ائمه معصومین«علیهم السلام» به دنیا باز می گردند و امامت و رهبری می کنند و این سنّت الهی که هیچگاه زمین بدون حجت باقی نمی ماند، هرگز تخلّف پذیر نیست.

« بخش پاسخ به سؤالات »
در این زمان که امام عصر«علیه السلام» غایب است باز هدایت به امر انجام می گیرد یا نه؟هدایت امر چنانکه توضیح آن در درس آمده مربوط به ولایت معنوی و قدرت ملکوتی امام است که با آن نیرو در ارواح افراد شایسته اثر می گذارد و آنان را به مقامات عالی رهسپار می سازد و این قسم از هدایت چون مربوط به هدایت ظاهری نیست در زمان غیبت هم صورت می گیرد زیرا در زمان غیبت امّت اسلامی از عنایت معنوی و باطنی امام می توانند برخوردار باشند گرچه از هدایت ظاهری آن حضرت محرومند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
فایده وجود امام زمان«علیه السلام» در زمان غیبت چیست؟براساس دلیلهای قاطع امام زمان«علیه السلام» واسطه فیض خداوند در جهان هستی است و این بزرگ ترین فائده وجود آن حضرت است کسی که فائده آن حضرت را انکار کند مانند این است که فائده خورشید را در روز روشن انکار نماید.
چه این که در احادیث مثل آن حضرت در زمان غیبت مثل خورشیدی که در زیر ابر پنهان است بیان شده است همان گونه که خورشید با این که زیر ابر است نور و حرارت به موجودات جهان می دهد همچنان جهان از آن ؟؟؟ امام زمان«علیه السلام» در زمان غیبت برخوردار می باشد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
؟کسی که امام زمان خویش را نشناسد از این لحاظ مردنش مانند مردن جاهلیّت است که مردم زمان جاهلیّت از آگاهیهای لازم در مسیر عقائد و اخلاق و رفتار صحیح برخوردار نبودند و به شیوه ی درست تربیت نمی شدند با این وصف چنانچه امام وجود داشته باشد انسان او را نشناسد زندگی چنین شخصی با نداشتن آگاهی و معرفت نسبت به امام مانند زندگی زمان جاهلیّت خواهد بود.

« بخش پاسخ به سؤالات »
اکنون که زمان غیبت امام است چگونه می توان از امام برای تفسیر قرآن استفاده نمود؟چنانکه می دانیم یکی از فواید وجود امام تفسیر راستین قرآن است این فائده در صورتی بر وجود امم مترتب است که دسترسی به او به طور عادّی میسر باشد و در زمان غیبت که افراد به طور عادی تمکن از رسیدن به آن گرامی ندارند روشن است که نمی توانند از آموزشهای آن حضرت استفاده کنند ولی فایده ی وجود امام تنها آموزش احکام به طور ظاهر نیست امام واسطه ی فیض الهی است امام دارای هدایت باطنی است یعنی عناصر لایق و شایسته را به سوی کمالات روحی و معنوی هدایت می کند و در زمان غیبت این ویژگیها برای امام هست آری مردم از آموزشهای راستین آن گرامی در ظاهر برخوردار نمی شوند ولی در عین حال در ره گذار تأمل و تدبر در قرآن و در پرتو احدیت رهبران معصومین تفسیر قرآن در این زمان نیز عملی است و هر کسی فراخور استعداد و ظرفیّت خود می تواند از قرآن مجید بهره برداری و استفاده نماید و در سایر احکام دینی هم باید به مراجع تقلید که نائبان عام آن گرامی هستند مراجعه کرد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
مقام امام زمان«علیه السلام» بالاتر است یا مقام عیسی«علیه السلام»؟مقام امام زمان«علیه السلام» بالاتر از حضرت عیسی«علیه السلام» است و این مطلب را می توان از آیات قرآن و احادیث معتبر استفاده کرد و در احادیث وارد شده که موقع ظهور امام زمان«علیه السلام» حضرت عیسی از آسمان فرود می آید و به امام زمان اقتدا می کند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
معنای غیبت چیست و ایا تمام پیروزیهای حضرت حجة«علیه السلام» با امداد غیبی است؟معنای غیبت امام این است که مردم آن حضرت را نمی شناسند ولی ممکن است وی را مشاهده کنند و قیام امام زمان گرچه با ویژه گیهایی همراه است و آن گرامی از نیروهایی که غیر عادی است، برخوردار است که در پیشرفت خویش از آنها هم استفاده می کند ولی چنین نیست که تنها پیشرفت وی براساس نیروهای غیبی باشد او، نیز از طریق جنگ و پیکار با دشمنان خدا و از بین بردن آنان اقدام می کند. آری وی از امدادهای غیبی الهی هم برخوردار است که در پیشرفت وی و تشکیل حکومت جهانی وی مؤثّر می باشد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
چرا امام زمان«علیه السلام» به خورشید تشبیه شده است؟منظور از تشبیهی که در مورد امام زمان«علیه السلام» نسبت به خورشید صورت گرفته احتمالاً این است که همانگونه که خورشید در زیر ابر با اینکه از نظر افراد غائب است نور و حرارت خویش را به موجودات می دهد امام زمان«علیه السلام» نیز با اینکه از نظرها غائب است موجودات جهان از فیض وجود آن جناب بهره مند می شوند چون امام واسطه ی فیض خداوند است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا امام زمان«علیه السلام» می تواند در یک زمان در چند جای مختلف حضور یابد؟ اگر به چطور؟ و آیا وجه مشترکی بین او و بین خداوند وجود ندارد؟امام زمان«علیه السلام» دارای قدرتی است از جانب خدا که براساس آن می تواند به طور سریع در جاهای مختلف حضور یابد و این با توجّه ولایتی که امام از جانب خداوند بر جهان دارد چیزی نیست و این مطلب گذشته از اینکه امکان پذیر است برای افراد برگزیده ای حتّی غیر از امام زمان«علیه السلام» نیز تحقیق یافته که با طی الارض از جایی به محل دوردستی نقل مکان می کردند.
و اگر از طرف خداوند قدرت گسترده ای داشته باشد لازمه اش این نیست که نعوذباللَّه با خدا شریک شود زیرا امام هیچ چیز ندارد جز از ناحیه ی خدا و امام ذاتاً نیازمند و محتاج است و هر چه دارد از خداست گذشته از اینکه خداوند یک هستی مطلق و غیر محدود است و احاطه به همه زمانها و مکانها دارد و امام چنین نیست از این رو می گوئیم امام در مکانی حاضر می شود نه اینکه همواره حاضر است.
نکته ای که در این زمینه توجّه به آن لازم است این است که آن حضرت با وجود فقر ذاتی که یادآوری شد از ناحیه خداوند کمالات وجودی گسترده ای به او افاضه شده است که بر اساس آن به اذن خدا می تواند در آفرینش تصرّف کند و این که بتواند در دقائقی در چند نقطه دور دست در جهان حضور یابد در جنب قدرت وی چیزی نیست.

« بخش پاسخ به سؤالات »
در زمان غیبت، امام زمان«علیه السلام» با چه کسی تماس دارد؟همانگونه که از عنوان «زمان غیبت» به دست می آید در این زمان کسی نمی تواند با امام زمان«علیه السلام» تماس پیدا کند ولی ارتباط معنوی بین آن حضرت و شیعیانش برقرار است و شیعیان و دوستان وی از عنایات و الطاف ویژه ی آن حضرت برخوردار می باشند.
گذشته از این که امام زمان«علیه السلام» واسطه ی فیض الهی است و به خاطر آن حضرت است که تمام موجودات عالم از خدای جهان کسب فیض می نمایند.
و در حدیثی که در کتاب احتحاج، ص 323، ج 2 نقل شده است امام«علیه السلام» می فرمایند: ما در مراعات شما کوتاهی نمی کنیم و شما را فراموش نمی کنیم و اگر این نبود شر و بدی بر شما نازل می گشت و دشمنان بر شما مستولی می گردیدند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا امام زمان«علیه السلام» از وضع ما انسانها آگاه است؟آری امام زمان«علیه السلام» از طرف خداوند دارای علم گسترده ای است و آن جناب از اعمال و رفتار ما آگاه است.
و این مطلب در روایات بسیاری وارد شده که امام به کارها و رفتار مردم عالم است. در اصول کافی باب الحجة احادیثی وارد شده است که نامه اعمال شیعیان بر آن حضرت عرضه می شود و آن حضرت از احوالات مؤمنین و شیعیان آگاه می گردند.
و بالاتر از آگاهی توجه خاص ایشان به شیعیان است چنانکه از آن گرامی روایت شده است: «انّا غیر مهملین مراعاتکم و لا ناسین لذکر کم و لولا ذلک لتزل بکم اللاواءُ و اصطلمکم الاعداءُ؛(1) ما در مراعات شما کوتاهی نمی کنیم و شما را فراموش نمی نمائیم و اگر این نبودند، شر و بدی بر شما نازل می گشت و دشمنان بر شما مستولی می گردیدند».

« بخش پاسخ به سؤالات »
1) احتحاج طبرسی، ج 2، ص 323.
آیا به غیر از امام کسی می تواند هدایت به امر را داشته باشد؟هدایت به امر الهی که در قرآن کریم مطرح شده در این امّت ویژه ی پیامبر و امامان معصومین«علیهم السلام» است و در این زمان توسط امام زمان«علیه السلام» صورت می گیرد و جز امام معصوم دیگری نمی تواند این هدایت ویژه را داشته باشد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
چگونه می توان از امامی که(بنا به جهات و مصالحی) فعلاً از نظرها غائب است استفاده کرد؟امام زمان«علیه السلام» گرچه غایب است و مادر ظاهر نمی توانیم از وجود آن حضرت برخوردار گردیم ولی همانگونه که خورشید با اینکه در زیر ابر پنهان است و ابرهای تاریک جلو اشعه ی تابناک او را می گیرد از روشنایی او صفحه ی گیتی روشن است و فیض خویش را همچنان به موجودات می رساند امام زمان«علیه السلام» هم در زمان غیبت چنین است امام زمان«علیه السلام» دین را از تحریف و تفسیر محافظت می کند و خداوند تعالیم دین را به وسیله ی آن حضرت از اینکه دستخوش هوسهای مغرضین و دشمنان اسلام واقع شود و از بین ببرند، نگهداری می کند.
علاوه بر این در روایات زیادی وارد شده است که وجود اما در بقاء زندگی مؤثّر است اگر امام نباشد زمین اهل خودش را در کام خویش فرو می برد و به واسطه ی آن حضرت است که مردم روزی می خورند و زمین و آسمان به هستی خویش ادامه می دهد و در حقیقت نقشی را که نیروی جاذبه در نگهداری کرات و جلوگیری آنها از تصادم با یکدیگر دارد مهم تر از آن را وجود امام در ادامه ی حیات و هستی کل جهان آفرینش ایفاء می کند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
امام غایب«علیه السلام» چطور می تواند مانند یک امام ظاهر به ارشاد بپردازد و به خصوص خواسته های مردم را چگونه می تواند جوابگو باشد؟امامی که غایب است معلوم است نقشهایی را که یک اما ظاهر دارد ایفا نمی کند ولی سخن در این است که فواید وجود اما چنانکه می دانید در انحصار ارشاد ظاهری و پاسخگویی به نیازهای مردم در ظاهر نیست امام یک نقشی تکوینی دارد که واسطه بودن در فیض الهی است و بر این اساس است که در هیچ زمانی زمین از وجود حجت و امام نباید خالی باشد. نقش دیگر امام هدایت نفوس مستعده و تربیت انسانهای راستین است که امام این عناصر شایسته را از افاضات معنوی برخوردار می سازد و آنها را به کمال متناسب و لایق می رساند .
بنابراین امام زمان«علیه السلام» گرچه براساس مصالحی در ظاهر نیست ولی موجودات و انسان ها از وجود وی بهره می گیرند چنانکه موجودات جهان از وجود خورشید هنگامی که زیر ابر قرار دارد برخوردار می باشند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا باید اعتقاد به وجود امام زمان«علیه السلام» را با عقل بررسی کرد یا با روایت و احادیث؟مسأله اعتقاد به امام زمان«علیه السلام» از دو نظر مورد بررسی واقع می شود:
1. از نظر اصل امامت و اینکه لازم است در هر زمان امام و حجّتی باشد این مسئله از این لحاظ عقلی است و دارای ادله عقلی و جای بررسی این مسأله در مسأله امامت است.
2. از نظر اثابت اینکه امام پس از حضرت عسکری«علیه السلام» از نظر نام و خصوصیّات امام زمان«علیه السلام» است و دیگری نیست و ویژگیهای وی در این خصوص دلیل عقلی به کار نمی آید و باید مطلب را از نظر مدارک نقلی محکم ساخت و بدین ترتیب این مسأله به روایات متواتر اثبات گردیده است.
که می توان در این مورد به منابع حدیثی شیعه که این احادیث در آنها آمده است رجوع کرد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
با توجّه به اینکه امام زمان«علیه السلام» موقع وفات پدر بزرگوارش 5 ساله بود آیا صحیح است که رهبری جامعه به دست کودک 5 ساله بیفتد؟آنچه در امامت لازم است داشتن آگاهی و تدبیر و قدرت اداره است و خداوند متعال امامان معصوم«علیهم السلام» را از علم و آگاهی و قدرت گسترده ای برخوردار ساخته است و بودن آنان در سن کودکی منافاتی با این مقام ندارد چنانکه امام جواد«علیه السلام» در سن هفت سالگی به امامت رسید.

« بخش پاسخ به سؤالات »
امام زمان«علیه السلام» چگونه از زمان ظهورش اطّلاع حاصل خواهد کرد با اینکه تنها پیامبرانند که می توانند با خداوند ارتباط مستقیم داشته باشند؟امام معصوم«علیه السلام» مانند پیامبر با جهان ملکوت در تماس و ارتباط است با این تفاوت که شریعت و آئینی به او وحی نمی شود و یکی از ویژگیهای امامان این است که آنان «محدّث» هستند یعنی فرشته با آنان سخن می گوید.
برای آگاهی از تفصیل علم امام«علیه السلام» و آگاهی آنها از غیب می توان به کتاب اصول کافی، ج 1، باب الحجّة مراجعه کرد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
اگر جهان به سوی جامعه انسانی تکامل می یابد پس چه نیازی به وجود امام زمان«علیه السلام» است؟اینکه جامعه انسانی به سوی تکامل و رشد و سعادت می رود در پرتو فهم درست از دین و اجرای دستورات و فرامین الهی است و لذا شاهد هستیم که جوامع غربی با وجود اختراعات و اکتشافات فراوان، به خاطر دور شدن از تعالیم دینی و اخلاق الهی، دچار فساد شدید و گسستگی در خانواده و عدم ثبات روحی و روانی شده اند به طور که آمار فحشا و خودکشی و آدم کشی و اعتیاد و دزدی روز به روز بیشتر می شود.
مشاهده می کنیم که به جای این که علم در خدمت ارزشهای والای انسانی و تکامل انسانها قرار گیرد ابزار دست قدرتهای استکباری برای دستیابی به اهداف شیطانی و کشتار انسانهای ضعیف و محروم و غارت منافع اقتصادی آنان است.
بنابراین جامعه اگر بخواهد به کمال و سعادت برسد باید به آیت الهی که اسلام است گرایش پیدا کند و تنها در پرتو گرایش به این دین بزرگ و اجرای تعالیم آن در سطح جهان جامعه جایی به کمال خواهد رسید و اجرای این تعالیم در سطح گسترده ی جهانی تنها به دست توانای منجی جهان بشریت اما زمان«علیه السلام» صورت خواهد گرفت و از احادیث و روایاتی که در مورد ظهور حضرت مهدی«علیه السلام» وارد شده استفاده می کنیم که ظهور آن حضرت وقتی است که جهان پر از ظلم و جور است که به دست آن حضرت ظلم و ستم از بین رفته و عدل و داد جایگزین آن خواهد شد بنابراین، تشکیل حکومت عدل جهانی اسلام به دست امام زمان«علیه السلام» صورت خواهد گرفت ولی باید توجّه داشت که ظهور امام زمان«علیه السلام» نیاز به آمادگی زمینه، خواهد داشت امید است این انقلاب اسلامی ما که مستضعفان جهان را آگاه و بیدار ساخته در ایجاد این زمینه ی مساعد سهم مؤثّری داشته باشد و خداوند این انقلاب اسلامی را به انقلاب جهانی اسلام که به دست امام زمان«علیه السلام» در جهان استقرار و گسترش می یابد متصل فرماید.

« بخش پاسخ به سؤالات »
درباره ی واسطه ی فیض بودن امام توضیح دهید.؟این موضوع که امام واسطه ی فیض در جهان است براساس دلیلهای عقلی و نقلی بسیاری است و اینکه خدا از رگ گردن به انسان نزدیک تر است با این موضوع منافات ندارد زیرا معنای واسطه ی فیض بودن این نیست که موجودات از خداوند منقطع بوده و امام واسطه ی بین خدا و آنان است چه اینکه هیچ موجودی از خود استقلال ندارد و هستی تمام موجودات به خداوند منتهی می شود و همانگونه که اسباب و عوامل طبیعی در جهان مؤثّرند و این تأثیر به اراده و مشیّت الهی صورت می گیرد و منافات با ارتباط آنها با خدا ندارد جریان فیض الهی و رسیدن مواهب مادّی و معنوی از طریق امام یا پیاده بر هم منافاتی با نزد یک بودن خدا و قرب کامل وی به بنده نخواهد داشت.
بنابراین واسطه فیض بودن ائمه معصومین«علیهم السلام» با اذن خداوند صورت می گیرد و طبیعی است که فاعل مستقل و منشاء فیض فقط خداوند می باشد. و اگر ائمه«علیه السلام» یا اولیاء خودش را واسطه در فیض قرارداد هیچ مغایرتی با نزدیک بودن او به آنان ندارد زیرا آنچه که در نظام جهان انجام می شود به خواست و اراده و اذن او خداوند است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
اگر امام زمان«علیه السلام» غایب هستند و مردم با ایشان ارتباطی ندارند پس چه اثری وجود ایشان برای ما دارد؟یکی از مهم ترین فواید وجود امام هدایت مردم است ولی در این زمان که خداوند حجت خویش را از نظرها غایب کرده است بر اساس آنچه محققان یادآور شدند خود مردم مانع ظهور حضرتند و هرگاه مردم برای حکومت واحد جهانی و الهی(بر پایه عدالت واقعی و رعایت حقوق و اجراء تمام احکام اسلامی بی هیچ تقیه و ترس) آمادگی کامل پیدا کنند و حضرتش آشکار خواهد شد. امّا باید دانست که تنها فواید وجود امام راهنمایی ظاهری نیست بلکه وجود مقدس امام فواید دیگری هم دارد که بی آنکه در میان مردم ظاهر باشد مردم از آن فواید برخوردار می باشند. مهم ترین فایده ی وجود امام واسطه ی فیض بودن است که اگر امام نباشد رابطه ی عالم و آفریدگار جهان منقطع می گردد چرا که تمام فیض های الهی به واسطه ی امام بر سایر مردم نازل می شود پس اینکه ما زنده ایم و از نعمتها و مواهب زندگی برخورداریم به واسطه ی وجود امام است و در احادیث بسیار این مضمون وارد شده است: «لو بقیت الارض بغیر امام لساخت؛ اگر زمین بدون امام باشد فرو می رود». آری امام قلب عالم وجود و رهبر و مربی نوع انسانی است و از این جهت حضور و غیبت او تفاوتی ندارد و نیز هدایت معنوی امام نسبت به افراد شایسته همیشگی است اگر چه امام را نتوانند ببینند. و نمونه های بسیاری در کتابها و غیر کتابها نقل شده از افرادی که با توسّل به امام در موقع گرفتاریها و مشکلات زندگی امام به نجات آنان شتافته و آنان را از گرفتاری خلاص نموده است. در حقیقت امام غایب همانند خورشید پنهان پشت ابر است که از نور و حرارتش موجودات بهره می برند.
در پایان برای اطّلاع بیشتر از چگونگی های امام زمان«علیه السلام» شما را به مطالعه ی کتابهایی که در این زمینه و در مورد حضرت ولی عصر«علیه السلام» است ارجاع می دهیم.

« بخش پاسخ به سؤالات »
اگر براساس دلیل عقلی امام معصوم باید زمام امر حکومت را به دست گیرد پس چرا در زمان غیبت امام معصوم«علیه السلام» در رأس حکومت نیست و اگر فقیه عادل هم می تواند حکومت را به دست گیرد پس از اصل نباید دلیلی بر لزوم امامت امام معصوم«علیه السلام» داشته باشیم؟دلیلی که نیازمندی جامعه را به امام اثبات می کند همان دلیلی است که لزوم وجود پیامبر را اثبات می کند و دلیل در این مورد قاعده لطف است بدین معنی که آفرینش آنان از روی لطف و عنایت وی سرچشمه گرفته است و لطف خدا ایجاب می کند که برنامه برای آنان بفرستد و آنان را در وظایف خویش سرگردان نگذارد.
و همانگونه که مردم بدون پیامبر از نظر برنامه سرگردان می مانند و نمی توانند عوامل سعادت و خوشبختی خویش را به درستی بفهمند بدون امام هم نمی توانند به درستی جزئیات سعادت خویش را در زندگی رهنمون گردند.
بنابراین لطف ایجاب می کند که خداوند شخصی را بنام پیشوا و زعیم و رهبر پس از پیامبر برای آنان برگزیند در اینجا این سخن پیش می آید که پس چرا خداوند امام را غایب قرار داده است و چگونه این با دلیل مذکور سازگار است؟
پاسخ این است که علّت غیبت امام زمان آمده نبودن زمینه برای حکومت آن حضرت است و به عبارت روشن تر خداوند باعث نشده که امام زمان غایب گردد تا با لطف وی ناسازگار باشد بلکه چنان که محققین یادآور شدند این ماییم که زمینه را برای غیبت وی آماده ساختیم و آنگاه که جهان خواستار حکومت وی گردد و آمادگی برای این مسئله در بشریّت به وجود آید وی به اذن خدا ظاهر گشته و عدالت و سایر دستورات الهی را در جامعه انسانی گسترش می دهد آن وقت این سخن پیش می آید که حال که اما زعیم کنونی به حسب ظاهر نیست چه کسی باید متصدّی زعامت شود؟
روشن است که در این صورت شایستگی فقهای عادل برای این مسئله بیش از دیگرانست و بر این اساس از ناحیه آن حضرت دستور داده شده که مردم در تکالیف خویش به فقهاء و مراجع دینی توجّه کنند و در حل اختلافات خویش آنان را حاکم قرار دهند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
؟این روایت(2) از امام صادق«علیه السلام» نقل شده مضمون آن این است که علم 27 حرف است و تمام آنچه پیامبران آورده اند دو حرف است بنابراین مردم تاکنون بیش از دو حرف از آن 27 حرف را آگاه نشده اند وقتی امام زمان«علیه السلام» ظاهر شود 25 حفر دیگر را هم ظاهر نموده در میان مردم نشر می دهد و در آن زمان مردم اضافه بر آن دو حرف از تمام 27 حرف آگاهی پیدا خواهند کرد و احتمالاً منظور از اینکه علم 27 حرف است علمی است که مردم گنجایش و قابلیّت آن را داشته باشند والا می دانیم که پیامبران و امامان از علومی برخوردارند که هرگز فهمهای مردم عادّی گنجایش تحمّل آن را ندارد و احتمالاً منظور این است که اگر ظرفیت انسانها را از نظر علم و آگاهی 27 حرف بدانیم 2 حرف آن تاکنون بیشتر نشر نشده و امام زمان 25 حرف دیگر را هم نشر خواهد داد و این بیان نشر علوم و گسترش کثیر علوم را در زمان ظهور ولی عصر«علیه السلام» می رساند که چگونه مردم آن زمان از علم آگاهی گسترده ای برخوردار خواهند شد که علاوه بر 2 حرفی که تا آن زمان بوده اطّلاع و آگاهی مردم به بیش از ده برابر تمام آگاهیهای تا آن زمان افزایش خواهد یافت و اینکه 27 حرف تعبیر شده احتمالاً از این جهت است که علوم از طریق حروف تعلیم می شود البته الفبای خاصّی در این حدیث مطرح نشده است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
2) بحارالانوار، مرحوم علّامه مجلسی، ج 52، ص 336، ح 73.
همان دلیلی که ایجاب می کرد خداوند پس از پیامبر یک رهبر معصوم برای امّت اسلامی قرار دهد پس از غیبت امام زمان نیز ایجاب می کند بنابراین چرا امام زمان«علیه السلام» غایب است؟لزوم تعیین یک رهبر معصوم به اقتضای لطف و مهر گسترده ی خدا در مورد تربیت مردم به سوی کمالات آنان است و این برهان ایجاب می کند که خداوند رهبر معصوم را معرّفی و تعیین کند و اقتضای این دلیل این نیست که خداوند از تمام جهان یک رهبر را بر سرتاسر جهان مسلّط کرده و دیگران را به طور اجبار مقهور و مغلوب قرار دهد بلکه پذیرش رهبر و پیروی از وی و تسلیم در برابر حکومت وی باید از ناحیه ی مردم صورت گیرد.
پس از درگذشت پیامبر اسلام گرچه خداوند رهبر مسلمانان را معرّفی و تعیین کرده بود ولی آنان زیر بار حکومت وی نرفتند و بر خداوند هم دیگر لازم نبود که آن حضرت را به قهر و غلبه بر آنان مسلّط نماید.
در زمان غیبت هم خداوند رهبر شیعه را توسط پدر بزرگوارش حضرت عسکری و اجداد بزرگوارش معرّفی فرموده بود ولی مردم پذیرای حکومت و خلافت آن حضرت نبودند گذشته از مصالحی که در غیبت آن حضرت وجود داشت و آنگاه که ظلم و بیداد در جهان گسترش یابد و جهان بشریت خویشتن را نیازمند حکومت عدل وی ببیند و ناتوانی خویش را از اداره ی امور احساس نماید خداوند امام زمان را ظاهر می کند و حکومت عدل و داد را به دست توانای او در جهان مستقر می سازد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
یکی از فوائد غیبت امام زمان«علیه السلام» آزمایش مردم است خدا که از باطن همه آگاه است چه نیازی به آزمایش آنان دارد؟مسئله آزمایش و امتحان از جمله مسائلی است که در بسیاری از آیات قرآن مجید وارد شده است و باید در نظر داشت که آزمایش خداوند با آزمایشی که در میان ما معمول است تفاوت دارد بدین لحاظ که آزمایش هایی که به دست ما صورت می گیرد برای کسب اطّلاع و دست یافتن به حقیقت و واقع یک مطلب است ولی در مورد خداوند جهان که از تمام حقائق آگاه است و دانش گسترده ی وی حد و مرزی ندارد آزمایش وی برای این نیست که خوبی و بدی بندگان را باز شناسد بلکه به خاطر این است که خوبی و بدی بنده برای خود انسان روشن شده و جوهر استعداد وی با روبروی شدن با سختیها و قرار گرفتن در صحنه های گرفتاری و مشکلات ظاهر شود و آزمای در تمام موارد بدین معنی است در مورد غیبت امام زمان«علیه السلام» هم که خداوند افراد را بدان وسیله آزمایش می کند آزمایش از همین جهت است نه به خاطر اینکه او نداند و برای آگاهی خویش مردم را بیازماید.

« بخش پاسخ به سؤالات »
از چه راهی غیبت امام زمان«علیه السلام» قابل اثبات است؟برای اثبات مسئله اعتقادی مانند امامت دوازدهم و غیبت آن حضرت به روایات استناد می شود از این لحاظ که روایاتی که در این موضوع وارد شده به قدری زیاد است که مضمون آنها بیشتر از حدّ تواتر است توضیح اینکه خبر برد و قسم است خبر واحد و خبر متواتر، خبر واحد این است که خبر دهنده یکی باشد و خبر واحد در صورتی که تمام راویان آن ثقه و مورد اعتماد باشند در احکام شرعی حجت است و قسم دوم خبر متواتر و آن خبری است که راویان آن آنقدر بسیار باشند که به طوری عادی به هیچ وجه این احتمال در کار نباشد که راویان آن با یکدیگر توطئه کرده و مضمون خبر را به دروغ ساخته باشند چنین خبری را خبر متواتر می نامند و این خبر موجب یقین است و در اثبات مسائل اعتقادی خبر واحد کافی نیست هر چند تمام راویان آن مورد اعتماد باشند بلکه برای معتقد شدن به یک اصل اعتقادی یا باید برهان عقلی بر آن اقامه شود و یا خبر متواتر که دلالت آن قطعی است و درباره مسئله امامت امامان دوازده گانه مخصوصاً امامت امام دوازدهم و غیبت آن حضرت روایات و احادیث از پیامبر و امامان آن چنان بسیار است که از حدّ تواتر هم افزون است و حتّی در کتب اهل سنّت اخبار زیادی از رسول اکرم«صلی الله علیه وآله» وجود دارد که آن حضرت از وجود امام زمان«علیه السلام» و غیبت ایشان و نحوه ظهور ایشان و جهان در عصر ایشان خبر داده است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
درست است که اما سبب فیض الهی به مردم می شود ولی در اسلام هست که هر فردی می تواند خودش با خدا ارتباط برقرار کند چنانکه خداوند فرموده «ادعونی استجب لکم؛ و با پرهیزکاری خود شایسته رحمت الهی شوند» آیا این دو مطلب با هم تناقض ندارد؟وجود امام در آفرینش دو نقش دارد یکی نقش رهبری که عهده دار آموزش دین و تعالیم آئین است و نقش دیگر تکوینی است که واسطه فیض است یعنی فیضی که از جانب خدا بر موجودات و مخلوقات هستی نازل می گردد به وسیله امام است.
درست است که هر انسانی می تواند با کوشش و جدیّت و تلاش و پرهیزکاری در ساختن و به وجود آوردن سرنوشت شایسته ای برای خویش مؤثر باشد ولی این مطلب منافات ندارد که خداوند که نعمتی می دهد به واسطه امام بدهد یعنی اگر وجود امام نبود آسمان، زمین، انسانها و هیچ موجود دیگری وجود نداشت و نیز منافات ندارد که هر فردی مستقیماً می تواند با خداوند ارتباط پیدا کند و به پرستش خداوند بپردازد و خدا را بخواند و رفع نیازمندیهای خویش را از پروردگار بخواهد ولی خداوند که حاجات انسان را برمی آورد و دعای انسان را اجابت می کند آن نیز به واسطه وجود امام است و بدین لحاظ ما امام را شفیع و واسطه قرار می دهیم چون او واسطه فیض می باشد و در مقام دعا و خواستن از خداوند به مقام امام و پیامبر توسّل می جوییم.

« بخش پاسخ به سؤالات »
؟حدیثی از امام حسن عسکری«علیه السلام» روایت شده است یادآور می شویم(3):
شیخ صدوق از احمد بن اسحق روایت کرده که گفت رفتم به خدمت امام حسن عسکری«علیه السلام» و می خواستم از آن حضرت سوال کنم که امام بعد از او چه کسی می باشد حضرت پیش از آنکه سؤال کنم فرمود که ای احمد خدای عز و جل از روزی که آدم را خلق کرده است تا حال زمین را خالی از حجت نگردانید و تا روز قیامت هم از حجت خدا خالی نخواهد گذاشت و به برکت او بلاها را از اهل زمین دفع می کند و به سبب او باران را از آسمان نازل می کند و محصولات زمین را پر برکت سازد، گفتم یا بن رسول اللَّه پس امام و خلیفه تو کیست؟
حضرت برخاست و داخل خانه شد و کودکی با خود آورد مانند ماه شب چهارده و سه ساله می نمود گفت ای احمد این است امام بعد از من و اگر نه این بود که تو گرامی هستی نزد خدا و حجتهای او این را به تو نمی نمودم این فرزند نام و کینت او موافق نام و کنیه حضرت رسول است و زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد پس از آنکه پر از جور و ستم شده باشد، ای احمد مثل او در این امّت همانند خضر و ذوالقرنین است به خدا سوگند غایب خواهد شد غایب شدنی که نجات نیابد از غیبت او از هلاک شدن و گمراه گردیدن مگر کسی که خدا او را ثابت بدارد بر اعتقاد به امامت او و توفیق دهد خدا او را که دعا کند برای تعجیل فرج او... .
در این حدیث نیز آمده که از زمانی که خدا زمین را خلق کرده زمین بدون حجت نبوده است که به برکت او بلاها را از اهل زمین دفع کند و به سبب او باران بفرستد و برکتهای زمین را برویاند و حجت زمان امام غایب است.
از پیغمبر اکرم و ائمه«علیهم السلام» در باب خصوصیّات و حالات و لزوم وجود آن حضرت روایت شده است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
E
3) کتاب منتخب الاثر، ص 345.
آیا نظام جهان و خورشید و ماه به دست خدا است پس چرا اگر امام زمان نباشد وضع جهان به هم می خورد؟براساس ادله ی عقلی و نقلی جز خداوند متعال مدبری در جهان آفرینش وجود ندارد و تنها خداوند متعال به کار تدبیر این جهان می پردازد و در صورتی که ما برای جهان مدبر دیگری جز خدا تصور کنیم این شرک است و خرد آن را انکار می کند.
ولی پوشیده نماند که اعتقاد به این حقیقت مذکور منافات ندارد که خداوند متعال در کار تدبیر جهان علل و اسباب و عواملی را مؤثر قرار داده باشد مانند اینکه مسئله قبض ارواح و گرفتن جانها کار خداست و به وسیله فرشتگان و فرشته بزرگتری بنام عزرائیل صورت می گیرد و یا مسئله تقسیم ارزاق کار خداست ولی به وسیله فرشتگان و میکائیل انجام می شود و این بدان معنی نیست که خداوند اینها را به کار گماشته و خودش کنار نشسته باشد. بلکه هستی تمام این فرشتگان و تمام عوامل مؤثّر در هر لحظه از آن خدا است و بر این اساس کاری که این واسطه ها انجام می دهند حقیقتاً به خداوند نسبت داده می شود.
بنابراین اگر خداوند وجود امامان را در نظام آسمانها مؤثر داده باشد چنانکه از بسیاری روایات و جملات دعاها استفاده می گردد بدین معنی نیست که آنها شریک خدا باشند و یا خداوند از تأثیر بر کنار باشد بلکه تأثیر آنها و نگهداری آنها همان نگهداری خداست بدان لحاظ که آنان استقلالی از خویشتن ندارند و هستی و بقاء هستی آنان تمام از خدا است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
با اینکه امروز با امام دسترسی نداریم چگونه ارتباط با جهان غیب بوسیله ی آن حضرت ادامه دارد؟منظور از ارتباط با جهان غیب این است که در میان انسانها کسی باشد که با جهان غیب ارتباط داشته باشد و این ارتباط از طریق امام زمان(عج) در این زمان نیز برقرار است. و ما گر چه در ظاهر آن حضرت دسترسی نداریم ولی ارتباط تکوینی در پرتو وساطت امام نسبت به فیض هادی مادی و معنوی بین امام و انسانها برقرار است گرچه انسانها خود به این موضوع توجه نداشته باشند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
با اینکه اسلام انسان را به تحقیق در مسائل رهنمون ساخته چرا خواسته شده بدون دلیل غیبت امام زمان را قبول گردد؟اسلام افراد را به تحقیق در مسائل ترغیب نموده ولی این در مسائلی است که خارج از قلمرو فکر و اندیشه انسان نباشد اما برخی از مسائل که ممکن است فکر انسان دستخوش انحراف واقع شود تفکر در آنها را جلوگیری کرده است مثلاً در برخی روایات از اندیشیدن درباره مسائل قضا و قدر جلوگیری شده و همچنین درباره برخی دیگر از مسائل مانند اندیشیدن در ذات خداوند بنابراین چنین نیست که اندیشیدن در هر مسئله بدون استثناء از ناحیه اسلام مورد تشویق و ترغیب باشد.
ثانیاً: آن چه در درس آمده این است که جستجو کردن در علت غیبت امام زمان(عج) لزومی ندارد و ندانستن فلسفه غیبت امام زیانی به وجود نمی آورد و این مانند اعتقاد به اصل وجود امام زمان و اصل غیبت آن حضرت نیست که لازم باشد زیرا پس از اینکه حکمت خداوند براساس دلیل برای ما روشن گشت و دانستیم اما غایب است می دانیم غیبت امام زمان دارای حکمتی است اما حکمت آن چیست مانند بسیاری از فلسفه احکام برای ما مجهول است بنابراین بیان شده است که بدون دلیل غیبت امام زمان را قبول کنیم بلکه آنچه بیان شده است این است که دانستن فلسفه غیبت لازم نیست.

« بخش پاسخ به سؤالات »
زنده ماندن امام زمان(عج) از لحاظ علمی چگونه است؟در مجله «المقتطف» که یکی از معروف ترین مجلات علمی عربی است مقاله ای تحت عنوان «هل یخلد الانسان فی الدنیا؛ آیا انسان در دنیا جاودان می ماند» در شماره 3 سال 59 منتشر کرده است در آن مقاله می گوید: حیات چیست؟ مرگ چیست؟ و آیا مرگ برای هر زنده مقدر شده است؟
پس از روی تحقیق علمی شرحی نگاشته و از آن استنتاج می کند که جرایم و سلولهای زنده ای که نسل از آن بجا می ماند و نوع انسان و حیوان از حشرات و ماهی ها، پرندگان و درندگان اسب و استر، گاو گوسفند و کلیه جانداران و جنبندگان بلکه نباتات و درختان از آن سلولها محفوظ نباتی است، از چند هزار سال پیش بکله از صدها هزارسال پیش حیات داشته اند.
و تمام انساج رئیسی جسم حیوان بطور نامحدود قابلیّت بقاء دارند و ممکن است انسان نیز هزارها سال زندگی کند در صورتی که حوادث سبب قطع ریسمان حیات او نشود. و این اظهار نظر آنان یک اظهار نظر حدسی و ظنی نیست بکله نتیجه عملیاتی است که با آزمایش تأئید شده است. و طبیعی است که از نظر علمی اصل بقاء و عمر جاودانه و اقتضای او در سلولهای بدن وجود دارد و اگر خداوند متعال مانع را که قطع حیات باشد بر دارد عمر بسیار طولانی نصیب انسان می شود چنان که امر را در مورد حضرت امام زمان (عج) عملی کرده است.

« بخش پاسخ به سؤالات »

logo new موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی