خلقت آسمان و زمین

پرسشپاسخ
آسمان های هفت گانه چیست و چرا علم تاکنون هیچ گونه اثری از آن نیافته است؟در آیات متعددی از قرآن مجید، سخن از آسمان های هفتگانه به میان آمده است، از سوی دیگر، از آیات قرآن استفاده می شود که آسمان اول که نزدیک ترین آسمان به زمین است، به زیور ستارگان مزین گشته است؛ بنابراین، منظومه شمسی ستارگان و کهکشان ها مربوط به آسمان اولند؛ لذا طبیعی است که هنوز بشر در حال حاضر به مرز آسمان اول هم دست پیدا نکرده، و نمی تواند از نظر علمی درباره آسمان های دیگر اظهار نظر نماید.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا براساس آیه 10 سوره فصلت، خلقت آسمانها و زمین از نظر قرآن در چهار روز(دوره) صورت گرفته است؟با توجّه به آنچه در پاره ای از آیات آمده است، آفرینش آسمان ها و زمین و آنچه در میان آنها است، در شش روز صورت گرفته است(1)؛ بنابراین، آنچه از آیات 9 تا 11 سوره فصلت به دست می آید، این است که «اربعة ایّام»(چهار روز) مربوط به آفرینش زمین و قرار دادن کوه ها و تقدیر قوت و خوراک باشد: «و جعل فیها رواسی من فوتها و بارک فیها و قدّر فیها اقواتها فی اربعة ایام سواءً للسائلین؛ و در آن(زمین) کوه های استوار را در بالای آن قرار داد و به آن برکت داد و خوردنی های آن را در چهار روز(دوره) تقدیر کرد، در حالی که برای طالبان [آن خوردنی ها ]مساوی است.» و دو روز مربوط به آفرینش آسمانها، در این چهار روز ملحوظ نمی باشد؛ زیرا در آیه بعد می فرماید: «ثم استوی الی السماء فهی دخان فقال لها و للارض ائتیا طائعین فقضیهن سبع سموات فی یومین...»؛ بنابراین، چهار روز ذکر شده در آیه قبل، جدا از زمان مربوط به آفرینش آسمانهاست.

« بخش پاسخ به سؤالات »
1) سوره اعراف، آیه 54؛ سوره یونس، آیه 3؛ سوره هود، آیه 59؛ سوره فرقان، آیه 59؛ سوره سجده، آیه 38؛ سوره ق، آیه 38؛ سوره حدید، آیه 4.
در آیه 47 سوره حج آمده که هر روز نزد خداوند، معادل هزار سال ما است. بر این اساس آیا آفرینش آسمانها و زمین در شش هزار سال انجام گرفته است. این مطلب چگونه با تحقیقات علمی که عمر دنیا را در حدود 5 میلیارد سال بیان می کند، قابل توجیه است؟در برخی از آیات قرآن(2) آمده است که خلقت آسمانها و زمین در شش روز بوده است؛ امّا از آن جا که در آن هنگام، هنوز زمین و خورشیدی نبوده، روز به معنای دوره می باشد نه 24 ساعت.
امّا آیه 47 سوره حج، در مقام تفسیر این روز[دوره ] یا تعیین مقدار آن از نظر زمانی نیست. در این آیه آمده است: «و یستعجلونک بالعذاب و لن یخلف اللَّه وعده و انّ یوماً عند ربک کالف سنة مما تعدّون؛ [ای رسول ] کافران [به تمسخر]از تو تقاضای تعجیل در عذاب می کنند. هرگز از وعده خدا[به عذاب آنان ]تخلّف نخواهد شد و به درستی که یک روز نزد پروردگار تو[از نظر حکم او ]همچون هزار سال، به حساب شماست.»
بنابر مفاد این آیه، کافران به تمسخر از پیامبر می پرسیدند که عذابی که وی از آن سخن می گوید، چه زمانی فرود خواهد آمد؛ خداوند نیز در پاسخ آن ها می گوید که وعده خدا تخلف ناپذیر است؛ لیکن هزار سال انسان ها نزد خدا «مثل» یک روز است و این کنایه از حلم خداوندی است، نه این که هزار سال ما نزد خدا به مقدار یک روز باشد؛ بنابراین، آیه در صدد تعیین مدّت زمان روز نزد خدا نیست؛ به خلاف آن جا که درباره تعیین مدّت زمان عروج ملایک و روح الامین سخن گفته شده است: «تعرج الملائکة و الرّوح الیه فی یومٍ کان مقداره خمسین الف سنة(3)؛ ملایک و روح الامین [برای اخذ فرمان برای وقوع قیامت ] به سوی [عرش ] خدا بالا می روند در روزی که مدّتش پنجاه هزار سال خواهد بود.» در این آیه شریفه، مقدار روز در آیه تعیین شده است؛ بنابراین نمی توان به آیه 47 سوره حج، برای تعیین مدّت زمان روز و دوره، در آیات خلقت آسمانها و زمین استشهاد نمود.
با وجود این، اگر بپذیریم که از آن دو آیه استفاده می شود که آفرینش جهان در طول شش هزار سال صورت گرفته است، این مطلب نمی تواند دلیلی بر این که عمر جهان تاکنون شش هزار سال است باشد؛ زیرا با این فرض، مدّت مذکور دورانی است که خلقت جهان در آن صورت گرفته است، امّا این که از خلقت جهان تاکنون چقدر گذشته، ممکن است که میلیاردها سال باشد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
2) سوره اعراف، آیه 54؛ سوره یونس، آیه 3؛ سوره هود، آیه 7؛ سوره فرقان، آیه 59؛ سوره سجده، آیه 4؛ سوره ق، آیه 38؛ سوره حدید، آیه 4.
3) سوره معارج، آیه 4.
قبل از پیدایش جانوران، زمین و کرات آسمانی چگونه بوده اند؟براساس نظریّات علمی کرات آسمانی نخست، به صورت گازهای پراکنده ای بوده اند؛ بعدها این گازها در اثر تحوّلاتی، به صورت مادّه درآمده و دارای غلظت و ضخامت گردیده و به صورت کرات مختلف درآمده است؛ البته، این وضع به تدریج و با گذشتن هزاران هزار سال به وجود آمده است.
بنابراین، جانوران پس از مساعد شدن شرایط حیات و زندگی در کره زمین، به وجود آمده اند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
چرا در قنوت می خوانیم «سبحان الله رب السموات السبع و رب الارضین السیع» با این که در قرآن تعبیر «الارضین السبع» به صراحت نیامده است؟کلمه «ارضین السبع»(زمین های هفتگانه) در روایات و دعاها فراوان به کار رفته است. در قرآن مجید نیز گرچه عبارت «ارضین سبع» به کار نرفته، ولی لفظی که معنای آن را می رساند، آمده است: «الله الذی خلق سبع سموات و من الارض مثلهن؛(4) خدا کسی است که هفت آسمان آفریده و از زمین مانند آن ها(آفریده است).» این کلام به خوبی دلالت دارد که زمین هم مانند آسمان ها هفت تاست.
گرچه هفت زمین از نظر علمی روشن نیست، لیکن بسیاری از حقایق، با پیشرفت دانش و علم روشن شد و بسیاری دیگر هنوز روشن نشده و ممکن است در آینده هم روشن نگردد.
در پاره ای از روایات آمده است که زمین های دیگر، هر یک در زیر آسمانی قرار دارند؛ پس با توجّه به این که تعداد آسمان ها هفت تاست، هر زمینی در زیر آسمانی قرار گرفته است و بدین ترتیب، زمین های هفتگانه بین آسمانها قرار گرفته اند.
ذکر این نکته لازم است که چنان که از آیات قرآن مجید استفاده می شود تمام ستارگان در آسمان اوّل اند بشر هنوز نتوانسته است به مرز آسمان اوّل دست پیدا کند، چه رسد که بتواند بالاتر از آن را از نظر علمی توضیح دهد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
4) سوره طلاق، آیه 12.
آیا خداوند وسایل دفاعی لازم را در موجودات قرار داده است؟همانگونه که از آیه 7 سوره سجده استفاده می شود، خداوند متعال هر موجودی را نیکو آفریده است: «الذی احسن کل شی ء خلقه»؛ معنای خلقت نیکو این است که به هر موجودی آنچه لازم داشته، یا لازمه وجودش بوده، مطابقت با کیفیّت آفرینش او داده است؛ ولی از آن جا که برخی از موجودات از بعضی دیگر قویترند، در هنگام تزاحم و نزاع با یکدیگر، موجود قوی حاکم شده و حیات را از موجود ضعیف می گیرد؛ البته این تزاحم و نزاع، لازمه ذاتی نظام طبیعت است.

« بخش پاسخ به سؤالات »

logo new موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی