فلسفه آفرینش

پرسشپاسخ
خداوند جهان را در تسخیر بشر قرار داده است؛ تصرّف انسان در جهان باید چگونه باشد تا دستخوش نارسایی ها و مشکلات نشود؟خداوند جهان را در تسخیر بشر قرار داده، ولی کیفیّت استفاده و بهره گیری انسان از طبیعت، به آگاهی و قدرت انسان بستگی دارد؛ بدین معنا که هر قدر علم انسان بالا می رود، می تواند از امکانات طبیعت بهتر استفاده کند؛ البته انسان نباید در تصرّف و بهره گیری از طبیعت، به فساد و تباهی دست بزند و بی حساب و در حدّ اسراف از منابع استفاده کند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
با توجّه به این که بسیاری از امور در آسمانها هنوز در تسخیر انسان نیست، معنای این که خداوند آنچه در زمین و آسمانهاست مسخّر انسان قرار داده چیست؟تسخیر موجودات آسمانی و زمینی برای انسان، همچنان که در آیات متعددی از قرآن کریم آمده است، مفهوم وسیعی دارد که هم شامل اموری می شود که در قبضه اختیار و قدرت انسان است؛ مانند بسیاری از موجودات زمینی و هم شامل اموری می شود که در اختیار انسان نیست، امّا خداوند آن ها را به «هدایت تکوینی» مأمور ساخته که در طریق خدمت رسانی به انسان باشند؛ مانند ماه و خورشید.
بنابراین، همه موجودات به فرمان خدا، در طریق بهره رساندن به انسانها هستند. خواه مسخر انسان باشند، خواه نباشند(1).

« بخش پاسخ به سؤالات »
1) ر.ک به: تفسیر نمونه، ج 17، ص 64.
در چه تاریخی انسان به وجودی موجودات پی برد؟تاریخ دقیق و معینی را برای پی بردن انسان به اسرار و فلسفه وجودی موجودات نمی توان ذکر نمود؛ زیرا این گونه مطالب، دارای تاریخ معینی نیست، بلکه از روزی که انسان زندگی خویش را در زمین آغاز نموده، دقت و مطالعه و کوشش او برای پی بردن به اسرار کائنات آغاز گشته و این کوشش رفته رفته به ثمر رسیده است. انسان روز به روز آگاهی بیشتری از اسرار جهان خلقت پیدا نموده، تا آن که امروزه، به دانش وسیعی درباره اسرار جهان دست یافته است.
توجه به این نکته لازم است که دانستنی های جهان بسیار وسیع است و اگر دانش کنونی انسان را نسبت به حقایق جهان در نظر بگیریم، بسیار ناچیز و محدود خواهد بود.

« بخش پاسخ به سؤالات »
به طور کلی موجودات عالم از چه عناصری تشکیل شده اند؟کوچک ترین عناصر بسیط جهان، اتم ها هستند. یک قطعه آهن مجموعه ای از تعداد فراوانی از اتم های آهن است. به همین ترتیب، دیگر عناصر عالم بیش از صد عنصر هستند، هرکدام اتمی مخصوص به خود دارند، کوچک ترین و اولین جزء سازنده اجسام مرکب نیز، مولکولها هستند، اتم از هسته و الکترون های چرخنده به دور هسته تشکیل شده است؛ هسته اتم شامل دو نوع بنیادی «پروتون و نوترون» است؛ علاوه بر این سه نوع ذره اولیه، تعدادی ذرات مستقل دیگر در جهان وجود دارد که از جمله آن ها باید از«پوزیترون(ضد الکترون)، نوترینو، مزون و هیپرون» را نام بدر؛ جهان ماده ترکیبی از این ذرات ابتدایی است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آفرینش کرات و کهکشان ها برای چیست و چه تأثیری در زندگی انسان دارد؟خداوند تعالی در قرآن مجید می فرماید: «الم ترو ان اللَّه سخر لکم ما فی السموات و ما فی الارض و اسبغ علیکم نعمة ظاهره و باطنه؛(2) آیا شما مردم مشاهده نمی کنید که خداوند موجوداتی که در آسمان ها و زمین است، برای شما مسخر کرده و نعمت های ظاهر و باطن خود را برای شما فرو ریخته است؟»
پس تمام آنچه در جهان هستی آفریده شده، خداوند تعالی برای انسان مسخر کرده و برای او که اشرف مخلوقات عالم است، آفریده است تا با نیروی فکر و اندیشه راه تکامل معنوی را سیر کنند و به سر منزل مقصود برسند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
2) سوره لقمان، آیه 20.
چرا خداوند چیزهایی خلق کرده است که بواقع وجودشان بی فایده است؟در صورتی می توان گفت وجود برخی از چیزها بی فایده است که به تمام جزئیات و خصوصیّات یک موجود و ارتباط آن با سایر موجودات، احاطه دقیق علمی داشت، به طوری که هیچ یک از خصوصیّات آن بر انسان پوشیده نباشد؛ در این صورت می توان گفت که آن موجود بی فایده است و اثری در نظام آفرینش ندارد؛ در حالی که انسان درباره موجوداتی که آن ها را بی فایده می پندارد، اطّلاعات اندکی دارد؛ علاوه بر این، براساس دلایل قطعی عقلی و نقلی، خداوند حکیم است و هیچ کاری بدون حکمت و مصلحت انجام نمی دهد؛ پس هیچ چیزی را خداوند بدون فایده نیافریده است. چیزی که هست ما فواید بسیاری از چیزها را نمی دانیم و ندانستن دلیلی بر نبودن نیست.

« بخش پاسخ به سؤالات »

logo new موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی