محمد صلی الله علیه و آله / پس از بعثت / پیامبر درس نخوانده

پرسشپاسخ
با اینکه حضرت محمّد«صلی الله علیه وآله» از خانواده ی سران قریش بودند و قرآن مجید این همه تأکید در سواد دارد چرا حضرت محمّد«صلی الله علیه وآله» بی سواد بودند؟اینکه حضرت محمّد«صلی الله علیه وآله» به مکتبی گام ننهاد و نزد استادی درس نخواند یکی از نشانه های بارز نبوت و رسالت او است زیرا با اینکه پیامبر چنین بود عالی ترین برنامه ها را به عنوان کتاب آسمانی یعنی قرآن به جهانیان عرضه کرد و بهترین تعالیم و ارزشمندترین معارف را برای مردم آورد. و اگر وی درس خوانده بود ممکن بود وی را متهم کنند که قرآن مجید را از دیگران تعلیم گرفته و عرضه کرده است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا پیامبر اسلام«صلی الله علیه وآله» خواندن و نوشتن بلد بود؟منظور از این که گفته می شود پیامبر اسلام امی بوده آنست که پیش از بعثت درس نخوانده بود و چیزی نمی نوشت و همین خود شاه تصدق رسالتی بود که از جانب پروردگار بوی داده شد زیرا یک فرد درس نخوانده ممکن نیست از پیش خود مطالبی بیاورد که در طول 14 قرن مورد اعجاب و شگفت دانشمندان بزرگ باشد آنچه مسلم است و قرآن هم دلالت می کند این است که آن حضرت پیش از بعثت نه می نوشت و نه می خواند و مردم او را شناخته بودند و این کار برای آن بود که مردم نسبت به او شک و تردید نکنند قرآن می فرماید:«ما کنت تتلوا من قبله من کناب و لاتخطه بیمینک اذاً لایات المبطلون؛ تو پیش از این نمی خواندی و نمی نوشتی عین این صورت مبطلان شک می کردند».(1)

« بخش پاسخ به سؤالات »
1) سوره عنکبوت، آیه 48.
آیا ماجرای صلح حدیبیه دلیلی بر نداشتن سواد خواندن و نوشتن پیامبر نیست؟در کتاب های تاریخی آمده است که نویسنده عهدنامه در صلح حدیبیه حضرت علی«علیه السلام» بوده و هنگامی که مشرکین نمی پذیرند که عبارت رسول الله«صلی الله علیه وآله» در عهدنامه باشد. امیرالمؤمنین از این که عبارت رسول الله«صلی الله علیه وآله» را پاک کنند ابا می کنند پیامبر«صلی الله علیه وآله» از وی می خواهند که عبارت را به حضرتش نشان دهند و حضرت با انگشت مبارک خود، عبارت را پاک می کنند.
از این ماجرا استفاده می شود که پیامبر، خود نوشتن و خواندن نمی دانستند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
این که پیامبر اسلام در آخرین ساعات زندگی فرمود: برای من کاغذی بیاورید تا برای شما چیزی بنویسم که هرگز گمراه نشوید دلالت بر این ندارد که وی چنانکه گفته شده بیسواد نبوده است؟آنچه مسلم است این است که پیامبر بیش از بعثت در مکتبی گام ننهاده و خطی ننوشته است چنانکه قرآن مجید می فرماید « و ما کنت تتلوا من قبله من کتاب و لاتخطه بیمینک ادا لرتاب المبطلون؛ تو چنین نبود که قبل از بعثت چیزی را بخوانی و با دست خود چیزی بنویسی اینجا است که یاوه سرایان دچار حیرت و شک می شوند و این مطلب یکی از دلایل نبوت و پیامبری آن گرامی است».
برخی از بزرگان از جمله: مرحوم مطهری و مرحوم علامه طباطبایی بر این عقیده اند که آن حضرت تا هنگام مرگ نیز خواندن و نوشتن نمی دانست اما خواستن کاغذ و دوات برای وصیت و جانشینی علی«علیه السلام» منافاتی با این امر ندارد؛ زیرا ممکن است حضرت قصد داشته اند که این امر را املاء کنند و شخص دیگری بنویسد. و عبارت «بنویسم» نوعی استعاره است، که فعل نوشتن به نحو استعاری به املاء کننده اسناد داده شده است.
« بخش پاسخ به سؤالات »

logo new موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی