گناه / عوامل گناه / شیطان

نوشته شده توسط Super User. ارسال شده در اطاعت و عبادات

پرسش	پاسخ
آیا ریشه تمامی کج رویها و انحرافات فریب شیطان است؟	کج رویها تنها معلول فریب شیطان نیست، بلکه می توان در این باره به دو عامل شبهات و شهوات نیز اشاره کرد، که یکی مربوط به ضعف مبانی فکری است، که چیزهایی شبیه به حق، اما در حقیقت باطل انسان را می فریبد. و دیگری ریشه در تمایلات و کششهای نفسانی دارد. علی«علیه السلام» در این باره چنین فرموده اند: «همواره آغاز پدید آمدن فتنه ها، هواپرستی و بدعت گذاری در احکام آسمانی است... پس اگر باطل با حق مخلوط نمی گشت، بر طالبان حقیقت پوشیده نمی ماند و اگر حق از باطل جدا و خالص می گشت، زبان دشمنان قطع می شد، اما قسمتی از حق را و قسمتی از باطل می گیرند و به هم آمیزند. آنجاست که شیطان بر دوستان خود چیره می شود و تنها آنان که مشمول لطف و رحمت پروردگارند، نجات خواهند یافت.(1) « بخش پاسخ به سؤالات » 1) نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، خطبه 50.
چگونه می توان از وسوسه شیطان در جلوگیری از انجام کارهای خیر رهایی یافت؟	در برخی از احادیث آمده است که انسان به مجرد قصد انجام کار خیر باید سرعت کند و فوراً آن را به جا آورد، تا گرفتار وسوسه شیطان نشود. امام صادق«علیه السلام» فرموده اند:«هنگامی که همت کاری در تو به وجود آمد، پس اقدام کن؛ زیرا نمی دانی چه پیش خواهد آمد. بنابراین، برای جلوگیری از وسوسه شیطان می باید چند عامل رعایت شود. 1. سرعت در کار خیر. 2. به کوچکی کار خیر نگاه نکنیم؛ زیرا کار خیر کوچک و بزرگ ندارد. 3. منت نگذاریم، که این هم از آفات عمل محسوب می شود. 4. آخرین وسوسه شیطان، حضور او در مرحله عمل است که خیر را به ریا آلوده می کند. 5. به یاد داشته باشیم خداوند ناظر و پاداش دهنده است و هرگز کار خیر از نظر او پنهان نمی ماند. 6. از این نکته نیز غافل نشویم که بازتاب خیر به سوی ماست، حتی قبل از آنکه طرف مقابل استفاده کند. « بخش پاسخ به سؤالات »
چرا گناه می کنیم؟	کسی که به خدا و علم گسترده او ایمان دارد و می داند تمام کارها - اگر چه در نهان انجام شود - در حضور خداست و خدا و پیامبر و امامان«علیهم السلام» مخصوصاً امام زمان«علیه السلام» شاهد اعمال است، هیچ گاه نباید مرتکب گناه شود. کسی که به بهانه ضعف اراده مرتکب گناه می شود آیا حاضر است در برابر یک کودک مرتکب گناه شود؟ معلوم است که نه؛ پس چگونه به خود اجازه می دهد در برابر خداوند معصیّت کند؟ در مقامی که کنی قصد گناه گر کند کودکی از دور نگاه شرمت آید ز گنه درگذری پرده عفّت خود را ندری شرم بادت که خداوند جهان که بود واقف اسرار نهان نظرش بر تو بود بی گه و گاه چون کنی در نظرش قصد گناه؟ پس علّت ها چنین فهرست می شود: 1. غفلت از حضور خدا؛ 2. غفلت از آثار سوء گناه؛ 3. از بین نبردن عوامل گناه. در پایان حدیثی که دارای تمامی گناهان است از امام حسین«علیه السلام» مرور می کنیم. شخصی نزد امام حسین«علیه السلام» آمده و گفت من مردی گناهکارم و توان ترک گناه را ندارم؛ چه کنم؟ امام حسین«علیه السلام» فرمودند این پنج دستور را اجرا کن و سپس گناه مکن! 1. جایی برو که خدا تو را نبیند، سپس گناه کن!(توجّه به حضور خدا)؛ 2. از روزی خداوند نخور آنگاه گناه کن!(چگونه می توان نعمت او را در نافرمانی او بکار گیریم؟)؛ 3. از حکومت خداوند خارج شو و نافرمانی کن!(تأمّل در قدرت فراگیر خداوند)؛ 4. هنگامی که فرشته مرگ آمد مانع شو و...(توجّه در عاقبت و پایان راه)؛ 5. وقتی خواستند ترا به آتش ببرند ایستادگی کن و...!(تفکّر در عجز خویش و سرانجام بد فرجام گناه)(2). « بخش پاسخ به سؤالات » 2) موسوعه کلمات امام حسین«علیه السلام».
گناهان کبیره چند تا است؟	برای شناسایی گناهان کبیره راه های مختلفی وجود دارد. ما به دو طریق اشاره می کنیم: 1. هر عملی که خداوند در قرآن مجید عاملان آن را تهدید به مجازات و عذاب کرده است(صریح یا به اشاره و نهی اکید و مکرّر)، گناه کبیر است. 2. در روایات معتبر پیشوایان بزرگ اسلام نیز گناهان کبیره به روشنی شمرده شده است؛ مثلاً در نامه امام رضا«علیه السلام» به مأمون، خلیفه عبّاسی و همچنین در روایتی که «اعمش» از امام صادق«علیه السلام» روایت کرده بسیاری از گناهان کبیره بیان شده است. ما به بخش مهمّ گناهان کبیره که نام آنها در آیات یا روایات آمده است اشاره می کنیم. اگر چه تعداد گناهان کبیره به عقیده بسیاری دانشمندان منحصر به این موارد نیست. 1. قتل نفس 2. قماربازی 3. غیبت 4. بی اعتنایی به خشم و مجازات خدا5. بی اعتنایی به فریصه حجّ 6. زنا7. هر گونه ستمگری 8. تکبّر9. اسراف و تبذیر10. خوردن گوشت خوک 11. می خواری . لواط13. خوردن خون 14. خوردن گوشت مردار15. خوردن گوشت حیوانی که به غیر نام خدا ذبح شده است 16. ترک نماز17. کمک به ظالمان 18. نومیدی از رحمت خدا19. کم فروشی 20. اصرار بر گناهان صغیره 21. تعدّی به مال یتیم 22. اتّکا به ظالم 23. ترک زکات 24. قطع رحم 25. پیمان شکنی 26. فرار از میدان جهاد27. آزار رساندن به پدر و مادر28. پنهان کردن شهادت 29. رباخواری 30. تهمت زدن به پاکدامنان 31. سوگند دروغ « بخش پاسخ به سؤالات »
اگر کسی گناه می کند و در عین حال واجبات دینی خود را نیز انجام می دهد، آیا ضرری متوجّه اعمال او می شود یا نه؟	برای این که نماز و دیگر عبادات انسان مورد قبول خداوند واقع شود، باید تقوا را مراعات کرد و در نماز حضور قلب داشت. قرآن مجید می فرماید:«انما یتقبل الله من المتقین؛ خداوند تنها از پرهیزگاران می پذیرد».(3) یکی از عناوین اخلاق، احباط(نابود شدن اعمال) است؛ یعنی کارهایی باعث نابودی کارهای خیر انسان می شوند. البته انسان گناه می کند و توبه آن را ترمیم می نماید، ولی استمرار گناه ضایع کننده عمل است. « بخش پاسخ به سؤالات » 3) سوره مائده، آیه 27.
روشهای شیطان، برای تثبیت القائات خویش و راه مقابله با آن چیست؟	سبب هایی که برای انتطاع رابطه انسان با خدا مشغولند محدود به شیطان نمی شوند و چه بسا عوامل دیگر مؤثّرند ولی شیطان فقط دعوت و وسوسه می کند و پاسخگو ما هستیم شیطان دشمن است، گمراه کننده است امّا آشکار(4) است چون در درون خود ماست و احتیاج به استتار ندارد امّا روش های شیطان: 1. تزیین - برای انسان دنیا و باطل را زینت می دهد و آرایش می کند تا نفس هوسباز سربلند کند. 2. انحواءِ، شیطان خود گفته است آنها را وسوسه می کنم و گمراه می کنم تا در بیراهه هلاک شوند. 3. اضلال، آنها را گم می کنم تا خود را نشناسند و از سرمایه های خود آگاه نگردند. پس زیانکار شوند. 4. آرزو و اُمینه - به آرزو می بندد، سپس آدمها به وعده ها دلخوش می کنند. 5. به نحوی - همانا به نحوی از شیطان است تا مؤمنان را غمگین کند(5). در راه مبارزه، مراجعه به هدایت های قرآن و اهل بیت«علیهم السلام» است که در قالب ذکر به کمک انسان می آید تذکّر و یادآوری نقشه های شیطان را برملا می کند و از دست رفته ها را بدست می دهد این یادآوریها عبارتند از: 1. سرمایه های عظیم انسان. 2. وسعت هستی در مقابل زودگذری و نقص دنیا. 3. عظمت اللَّه و رحمت او. 4. دشمن های انسان و راهزن های او. 5. مرگ و دردها و رنجها(6). هر کدام از این یادآوریها، انسان را از درنگها و رکودها و غرورها و وسوسه ها و تحریک ها آزاد می کنند. چون انسان هنگامی که سرمایه ای عظیم خود را شناخت، ناچار به کارهای بزرگ روی می آورد و در بازارهای بزرگ به تجارت می پردازد. این چنین از دام شیطان می رهد و به خداوند پیوند می خورد. زیرا این خداست که بارور می کند و این شیطان است که ضایع می کند کنار می کشد. « بخش پاسخ به سؤالات » 4) عدوّ - مضلّ - مبین است. 5) تمام این روشها در قرآن آمده است سوره حجر، آیه 39، سوره مجادله آیه 10. 6) این ذکرها تمامی در قرآن و بیانات رسول اکرم«صلی الله علیه وآله» و اهل بیت«علیهم السلام» هستند.
چرا گناه می کنیم؟	کسی که به خدا و علم گسترده او ایمان دارد و می داند تمام کارهای - اگر چه در نهان انجام شود - در حضور خداست و خدا و پیامبر و امامان«علیهم السلام» مخصوصاً امام زمان«علیه السلام» شاهد اعمال است، هیچ گاه نباید مرتکب گناه شود. کسی که به بهانه ضعف اراده مرتکب گناه می شود حاضر است در برابر یک کودک مرتکب گناه شود؟ معلوم است که نه؛ پس چگونه به خود اجازه می دهد در برابر خداوند معصیّت کند؟ در مقامی که کنی قصد گناه گر کند کودکی از دور نگاه شرمت آید ز گنه درگذری پرده عفّت خود را ندری شرم بادت که خداوند جهان که بود واقف اسرار نهان نظرش بر تو بود بی گه و گاه چون کسی در نظرش قصد گناه « بخش پاسخ به سؤالات »
ریشه کجرویها و انحرافات چیست؟ آیا تمامی گناهان بر گردن شیطان است؟	کجرویها تنها معلول فریب شیطان نیست بلکه می توان به دو عنصر، شبهات و شهوات اشاره کرد که یکی مربوط به ضعف در مبانی فکری است که چیزهایی شبیه به حق، اما در باطن باطل او را می فریبد. و گاهی ریشه در تمایلات و کششهای نفسانی دارد. در خطبه 5 علی«علیه السلام» چنین فرموده اند: همواره آغاز پدید آمدن فتنه ها، هواپرستی و بدعت گذاری در احکام آسمانی است.... پس اگر باطل با حق مخلوط نمی گشت، بر طالبان حقیقت پوشیده نمی ماند، و اگر حق از باطل جدا و خالص می گشت، زبان دشمنان قطع می شد. اما قسمتی از حق را و قسمتی از باطل می گیرند و به هم آمیزند آنجاست که شیطان بر دوستان خود چیره می شود و تنها آنان که مشمول لطف و رحمت پروردگاند نجات خواهند یافت.(7) « بخش پاسخ به سؤالات » 7) نهج البلاغه ترجمه محمد دشتی خطبه 50.
؟	« بخش پاسخ به سؤالات » ...................) Anotates (.................