انواح روح / انسانی

پرسشپاسخ
تفاوت روح حیوانی و انسانی چیست؟مرحوم ابن سینا در توصیف روح حیوانی می فرماید: کمال اوّل برای جسم طبیعی آلی از آن جهت که جزئیات را درک می کند و حرکت با اراده دارد(1).
در توضیح معنای نفس باید گفت. آنچه بر همگان مسلّم است که حالت خواب و بیداری حیوان و مرگ و حیات او با هم تفاوت دارد بدین صورت که حیوان در خواب حالتی دارد که در بیداری آن را ندارد و بالعکس و در حیات آثاری دارد که در ممات آنها را فاقد است با وجود وحدت جسم در همه حالات در این صورت آن مبدئی را که منشاء این آثار است را نفس می نامیم.(با این توضیح که خواب کاهش ارتباط نفس با جسم است و موت قطع ارتباط) با روشن شدن معنای نفس می گوییم نفسی که صرفاً قادر است که جزئیات را درک کند و مبدأ حرکت با اراده گردد نفس حیوانی است. لکن نفس انسانی علاوه بر کارهای مذکور افعالش همراه با اندیشه و استنباط رأی و درک امور کلّی است و فرق اساسی نفس حیوانی و نفس انسانی این است که نفس حیوانی مدرک حسیّات بوده و قوا و غرایز در آن به صورت جبری ظهور فعلی پیدا می کند. در حالی که نفس انسانی مدرک واقعیّت های معنوی(معقولات) است و فطرت ها و قوای آن در شعاع اراده و آگاهی درست ظهور فعلی پیدا می کند مانند استعداد علمی، فطرت خداشناسی نیروی عقل و کمال انسانی و... .

« بخش پاسخ به سؤالات »

1) رساله احوال النفس، فصل دوّم، ص 57.

logo new موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی