قبولی یا رد اعمال

پرسشپاسخ
از کجا بفهمیم که اعمالمان مقبول درگاه خدا واقع شده است؟لازم نیست انسان بداند که اعمالش مورد قبول واقع شده است و اصولاً در این جهان برای انسان های عادی راهی برای آگاهی از این مطلب نیست. در احادیث آمده است که قلب مؤمن دارای دو نور است: «نور ترس» و «نور امید» انسان از سویی باید از پایان کار خود بیمناک باشد و از سوی دیگر باید به رحمت خداوند امیدوار باشد. انسان باید تلاش کند تا وظایفش را صحیح و کامل انجام دهد و مقدّماتی را که برای قبولی عمل لازم است فراهم کند؛ مثلاً در قرآن چنین می خوانیم: «اِنَّما یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقینَ؛ خداوند تنها(اعمال) پارسایان را قبول می فرماید»؛ پس باید سعی کنیم تقوا را در وجود خود حاکم کنیم و واجبات را انجام دهیم تا خداوند اعمال ما را بپذیرد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
چه فرقی بین قبول شدن اعمال و صحیح نبودن آنها هست؟عدم قبولی اعمال، خود نوعی کیفر است. فرق بین قبول نشدن و صحیح نبودن اعمال در این است که اگر عمل(مانند نماز) صحیح نباشد، تکلیف الهی هنوز بر عهده انسان باقی است و چون واجب الهی هنوز انجام نشده است، استحقاق کیفر را در پی خواهد داشت. ولی اگر عمل، صحیح انجام شود، ولی مورد قبول واقع نشود، کیفری ندارد، امّا انجام آن در قرب به خدا نیز تأثیری ندارد و این برای انسان های کامل که مطلوبشان قرب به خداست، کیفر بزرگی است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
راه های موفقّیت در انجام کارهای خیر و عبادات چیست؟انسان از غریزه منفعت طلبی برخوردار است و در پی چیزی است که آن را به مایه خیر و سعادت خود می داند. اوّلین گام برای موفقیّت در انجام کارهای خیر و عبادات، به دست آوردن معرفت کامل نسبت به نافع بودن آنهاست و اینکه دارای آثار سازنده روانی است. پس از آن باید از خداوند طلب توفیق کرد و از او استقامت جست. مرحله سوّم، تمرین انجام کارهای خیر و عبادات است، در ابتدا که به طور طبیعی میل لازم همراه نیست و با مشقّت انجام می گیرد. تمرین منظّم موجب و عادت به انجام امور خیر می شود. بزرگترین مانع بر سر راه عبادات و اعمال شایسته، شیطان و نفس امّاره است که آنها را باید از خود دور کرد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
اگر انسان در اعمال عبادی فکر کنند که اعمالش مقوبل نیست چه چاره ای هست؟اینکه انسان فکر کند که اعمال او نزد خداوند قبول، نمی شود اگر بگونه یی باشد که با ناامیدی از رحمت خدا همراه باشد مذموم و نکوهیده است چه اینکه آدمی در هیج شرائطی نباید از رحت خدا مأیوس باشد و اگر به صورتی باشد که اطمینان نداشته باشد که مورد قبول خداوند واقع شود این را نمی توان نقطه ی ضعف دانست بلکه این یکی از علائم ایمان است که مؤمن بین خوف و رجاء(ترس و امید) است در غیر این صورت دستخوش عُجب می شود که یکی از رذائل مهلک و خطرناک است.
و این یک حقیقت است که اعمال ما در نهایت به اندازه ماست نه به اندازه حق! پس وظیفه ماست امید به فضل اوست چنانکه در زیارت امام رضا«علیه السلام» آمده است «فکم من حسنة ضاعَفَها فضلک حَتّی عَظُمَت؛ چه خوبی های کمی که فضل و رحمت تو چند برابرش نمود تا بزرگ و فربه شد»(1).
پس تا حدّی که به افراط نکشد، این احساس خوب است که به عمل خویش اتکا نکنیم و به دام غرور نیفتیم.

« بخش پاسخ به سؤالات »

1) مفاتیح الجنان، ص 653.
آیا عبادت به دلیل ترس از جهنّم نوعی شرک نیست؟عبادت به دلیل ترس از عقاب یا امید به ثواب شرک نیست، اگر چه ارزش چنین عبادتی همسان با ارزش عبادت فقط برای خدا نیست. از علی«علیه السلام» نقل شده است که فرمود: «ماعَبَدُتُکَ خَوْفاً مِنْ تارِکَ وَ لا طَمَعاً فی جَنَّتِکَ بَلْ وَجَدُتُکَ اَهْلاً لِلْعِبادَةِ فَعَبَدْتُکَ؛ خداوندا تو را از ترس عذاب یا به طمع بهشت نمی پرستم، بلکه عبادت من از این روست که تو را شایسته عبادت یافتم».

« بخش پاسخ به سؤالات »

logo new موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی