خوف از خدا

پرسشپاسخ
فرق مراقبت با تقوا چیست؟از آنجا که سیر و سلوک به سوی خداوند امری دقیق و ظریف است و دقّت هایی خاص را می طلبد، افراد حالات گوناگونی و کلاسهای متفاوتی دارند. عده ای فقط به حلال و حرام، یعنی واجبات و محرمات می پردازند؛ عده ای به مستحبات عمل می کنند؛ عده ای حتی مکروهات را ترک می کنند و عدّه ای مراقبتهای فوق العاده دارند. تقوا، دوری کردن از گناه و محرمات و انجام واجبات است؛ اما ورع و مراقبت، دوری، حتی از زمینه های گناه است. به این معنا که متقی از کوچه ای که امکان دارد احتمال ارتکاب گناهی در آن باشد، رد می شود، اما مرتکب نمی شود؛ لیکن انسان مراقب و با ورع حتّی از آن کوچه عبور نمی کند.
در کتابهای سازندگی و خودسازی توجه به این مراتب و ظرافتها به تفصیل آمده است. قابل توجه است که بدانیم، این نظارت های دقیق درباره خویش بر معارف و شناختهایی تکیه دارد که باید آن را به دست آورد. انسانی که به ارزش خویش اشراف یافته و حضور خداوند را ادراک نموده، بر مراقبت خویش می افزاید.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا امیدواری به رحمت خداوند زمینه ارتکاب گناه نمی شود؟کسانی که با امید به رحمت خداوند گناه می کنند باید بدانند خداوند همان گونه که دارای رحمت است، کیفر وی نیز برای گناهکاران آماده است؛ بنابراین، اشتباه است که تنها به رحمت خدا توجّه کنیم و خویشتن را از خشم او در امان بدانیم. در روایات می خوانیم که مؤمن دارای دو نور است: نور «خوف» و نور «رجا» که هر یک وزن شوند از دیگری افزون تر نیست؛ بنابراین اگر امید کسی بیشتر از ترسش باشد، دارای ایمان ضعیف خواهد بود. باید کوشش کرد تا بیم و امید به موازات هم رشد کنند تا مبتلا به گناه نشویم و چنین است که انسان هیچ گاه برای انجام گناه گستاخ نمی شود.
ثواب های بسیاری که برای خواندن سوره ها و آیات قرآن و ادعیه ذکر شده است با توجّه به اصل مذکور باعث گستاخی انسان نمی شود. با توجّه به رحمت گسترده خداوند تحقّق این وعده ها بعید نیست و خداوند می تواند برای کار کوچک، ثواب بزرگ بدهد، ولی هیچ گاه نمی توان یقین کرد که این گونه کارها مورد قبول خداوند واقع می شود. گناهکار از تقوا برخوردار نیست و خداوند اعمال خیر را تنها از اهل تقوا می پذیرد.

« بخش پاسخ به سؤالات »

logo new موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی