غریزه

ارسال شده در غریزه

پرسش	پاسخ
فرق دین و وجدان چیست؟	دین عبارت از پای بند شدن به یک سلسله قوانینی که از طرف خدای متعال بوسیله پیغمبرش در میان مردم نشر یافته است ولی وجدان عبارت از همان نیروی باطنی و فطرت است که خداوند متعال در نهاد همه قرارداده است. هر کسی می تواند با استفاده از وجدان اخلاقی خود بسیاری از خوبیها و بدیها را تشخیص دهد ولی می بایست دین صحیح واقعی (اسلام) را معتقد گردد و به دستورات آن عمل کند تا هم از اشتباهات وجدان مصون بماند و آنرا زنده و سالم نگه دارد و هم به سعادت دنیا و آخرت نائل شود. پس چنانکه از تعریف معلوم می گردد، دین، امکان راهنمایی بیرونی که تمامی مجموعه قواعد دینی را شامل می شود ولی وجدان یک محدود درونی دارد که با پیروی از دستورات دینی پروریده شده و بهتر عمل می کند. « بخش پاسخ به سؤالات »
چرا برخی از رهبران مذهبی مدعی هستند که باید با غریزه مبارزه کرد؟	هیچ رهبر مذهبی که آگاهی از تعالیم مذهبی دارد با اصل تمایلات و غرایز انسان مبارزه نکرده است نقش احکام اسلام و تعالیم مذهبی تعدیل و کنترل غرائز و تمایلات و رهبری آنها در مسیر شایسته و صحیح است اسلام و رهبران اسلامی جلو سرکشی غریزه را گرفته و تمایلات انسان را از طغیان حفظ می کنند. پس بهتر است سؤال را تصحیح کنیم که رهبران مذهبی خواستار تعدیل غریزه اند نه تعطیل. دلیل آن افسار گسیختگی دنیای امروز در بهره مندی از غرایز است. بیماریهای مهلک نه فقط از افراط مسائل جنسی، بلکه در تغذیه نابسامان که در اثر متروک شدن رهنمودهای مکتب، شیوع پیدا کرده، مؤید محدودیّت های دین است. این محدودیّت ها براساس معیارها و اندازه های حاکم بر ارگانیزم انسان تعیین شده است و دوری از آنها انسان را در بن بست قرار می دهد تا کی باز گردد؟ « بخش پاسخ به سؤالات »
منشاء بیشتر تمایلات داخلی چیست؟	تمایلات و غرائزی که در درون ما می باشند فطری هستند و منشاء خارجی ندارند و این تمایلات به خاطر برگزاری نظام زندگی به نحو صحیح است. البته آنچه در بیرون است موجب تحرّک این تمایلات می شود و به همین خاطر دستور به تعقّل و مواظبت بر چشم و گوش داریم که در ما افراط در اشباع نیاز را زنده نکند. «إِنّ السمع و الصبر و الفؤاد کلُ اولئک کان عنه مسئولاً؛ گوش و چشم و فؤاد(ادراکات عالی باطنی) همه مورد پرسش واقع می شوند و مسئولند.(1)» شیطان و هوای نفس از درون ابراز تمایل می کنند و جلوه های دنیا و تعریفهای خلق از بیرون به آن نیازها دامن می زنند. « بخش پاسخ به سؤالات » 1) سوره اسراء، آیه 36.
تفاوت غریزه و فطرت چیست؟	شاید بتوان گفت: فطرت و غریزه با یکدیگر تفاوتی ندارند و فطریات و غرایز اموری هستند که در وجود انسان سرشته است مانند احساس گرسنگی و تمایل به مذهب و امثال آنها که فطری هستند. استاد مطهری«رحمه الله» گفته اند: غریزه و فطرت گرچه اکتسابی نیستند امّا فطرت امری است که از غریزه آگاهانه تر است. مثلاً یک حس فطری مثل حس دینی که از نهاد انسان سرچشمه می گیرد و تقاضایی در سرشت و باطن انسان است... که معمولاً در این موارد لغت غریزه را اطلاق نمی کنند. بلکه فطرت مناسب است. روانشناسی غریزه را چنین تعریف می کند؛ دانسته های ناآموخته برای سازگاری. « بخش پاسخ به سؤالات »
غریزه با الهام چه فرقی دارد؟	شاید بتوان گفت غریزه و الهام هر دو در یک مورد مشترک باشند و آن اینکه هر دو آموخته هایی بدون تعلیم می باشند. چنانکه زنبور به طور غریزی کندو را اداره می کند و آدمی نیز به همین نحو از کودکی در برابر محبّت پاسخ می دهد یا شیر می خورد. امّا از این جهت که ماهیّت الهام در باب مسایلی برتر است و از بیرون اعطاء می شود، با غریزه تفاوت می یابد. برای مثال در قرآن ادراک خوبی و بدی با لفظ الهام آمده است(2) می فرماید: «فالهمها فجورها و تقویها؛ پس به نفس انسان نافرمانی و پرهیزکاری را الهام نمود». در روانشناسی نیز تعریف غریزه چنین آمده است پاسخ ناآموخته برای سازگاری. « بخش پاسخ به سؤالات » 2) سوره شمس، آیه 7.
فرق بین فطرت و غریزه را بیان کنید.	واژه فطرت که در فارسی به «سرشت» ترجمه می شود معمولاً در مورد انسان بکار می رود. و چیزی را فطری می گویند که نوع خلقت انسان اقتضای آن را داشته باشد و خدادادی و غیر اکتسابی باشد. و شامل همه بینشها و گرایشهای خدادادی می باشد، پس وقتی می گوئیم خداشناسی یا گرایش به خداوند فطری است به معنای این است که انسان یک نوع شناختی به حسب آفرینش خود نسبت به خدای متعال دارد. و یا خداجویی فطری است یعنی انسان به حسب فطرت خود به سوی خداوند متعال گرایش دارد و او را وادار می کند که در صدد شناخت او باشد. البته معنای دیگری هم از فطرت شده است که نزدیک به این معنا است و آن اینکه فطرت یعنی ساخت و ترکیب وجودی انسان، که ساخت انسان خدا طلب است یعنی جز دین الهی هیچ چیز دیگری برآورنده نیازهای انسان نمی باشد گرچه علم با همه گستردگی هایش به کمک انسان آمده است ولی فطرت و ساخت انسان فقط با مذهب اُنس می گیرد و تکامل می یابد. امّا غرائز نیروهایی است که خداوند متعال در بدن ما قرار داده است تا در مسیرهائی که هدایت های الهی معین فرموده است به همان شیوه ای که او امر نموده برای تکامل خود از آن بهره برداری کنیم، مانند غریزه جنسی و... . « بخش پاسخ به سؤالات »

چاپ