زکوة (زکات) / ملحقات مبحث زکوة

نوشته شده توسط Super User. ارسال شده در عبادات

پرسش	پاسخ
آیا می توان فطریهّ ای که کنار گذاشته شده به مصرف دیگر رساند و فطریه را از مال دیگر پرداخت کرد؟	اگر صبح عید فطر یکی از اعضای خانواده با اذن سرپرست، کسی که پرداخت فطریه خود و اهل خانه بر او واجب است، فطریه را از مال خود به اهلش برساند از عهده سرپرست خانه ساقط است. و می تواند به همان اندازه که پرداخته شده از پول کنار گذاشته شده کم کند. امّا اگر اذن قبلی در کار نباشد، باید فطریه را از همان پول کنار گذاشته شده پرداخت کرد. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا زکات به حبوباتی مثل عدس، برنج و... تعلّق می گیرد؟	بنابر نصّ احادیثی که از امامان معصوم«علیهم السلام»نقل شده است، زکات به همان نُه چیز تعلّق می گیرد و به سایر حبوبات مثل: عدس، برنج و لوبیا زکات تعلّق نمی گیرد. بعضی مراجع تقلید پرداخت زکات این حبوبات را مستحب می دانند. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا باید زکات طلائی را که از طلا فروشی خریداری می شود پرداخت؟	طلا در صورتی که دارای شرایطی باشد، زکات به ان تعلّق می گیرد؛ از جمله اینکه مسکوک و معامله با آن رایج باشد. برای آگاهی از این شرایط می توان به رساله عملیّه مراجع تقلید مراجعه کرد. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا کسی که مخارج سال خود را ندارد می تواند زکات بگیرد؟	کسی که مخارج سال خود را ندارد و نیز دارای شغلی که مخارج سال را به تدریج به دست آورد نیست، می تواند زکات بگیرد. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا به دیوانه می توان زکات داد؟	به دیوانه اگر از شیعیان باشد - می توان زکات داد؛ به این ترتیب که زکات مثلاً در اختیار ولی او گذاشته شود تا صرف آنها شود. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا به برنج زکات تعلّق می گیرد؟	به برنج زکات تعلّق نمی گیرد، ولی خمس هر گونه سودی که اضافه بر مخارج سال باشد، باید پرداخت شود. « بخش پاسخ به سؤالات »
زکات بدن چیست؟	زکات بدن زکات فطره است که غروب شب عید فطر واجب می شود. مقدار زکات فطره صاع که تقریباً معادل سه کیلو گندم، جو، خرما، برنج و مانند اینها یا معادل پول یکی از اینها است که باید به مستحق داده شود. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا کسی که مخارج سال خود را ندارد در عین حال به آن تعلّق گرفته است باید زکات مالش را بپردازد و آیا پدر می تواند به فرزند زکات بدهد؟	زکات مالی که به حدّ نصاب زکات رسیده، است باید پرداخت شود، اگر چه شخص مخارج سال خود را نداشته باشد. پدر نمی تواند برای تامین مخارج زندگی به فرزند خود زکات دهد. « بخش پاسخ به سؤالات »
کسی که زمینی را برای کشت در اختیار دیگری گذاشته است در چه صورت باید زکات آن را بپردازد؟	کسی که زمین خود را در اختیار دیگری گذاشته است تا در آن گندم و جو بکارد، اگر او را به عنوان اجیر استخدام کرده و اجرت او را از گندم و جو می پردازد، در این صورت اگر گندم به نصاب لازم رسید باید زکات آن را بدهد؛ ولی اگر او را شریک قرار داده است و گندم را با هم نصف می کنند و یا طبق قرار داد شرکت، هر یک سهم خود را می برد، در این صورت اگر سهم هر یک کمتر از نصاب باشد، زکات ندارد، هر چند هر دو سهم با هم به حدّ نصاب برسند، امّا اگر بیش از مؤونه سال باشد باید خمس آن را بپردازد. « بخش پاسخ به سؤالات »
در آیات قرآن مجید و روایات اسلامی دستور داده شده که به افراد نیازمند و محروم کمک کنیم تا آنجا که دو قسمت از مصارف هشتگانه زکا، فقیران و مستمندان معرّفی شده اند، آیا تاکیدهای مکرّر اسلام بر کمک به بینوایان دلیل بر این نیست که اسلام«فقر» را به یک عنوان موجودی خارجی، در بافت اجتماعی خود پذیرفته است؟	اوّلاً در احادیث مربوط به مالیات های اسلامی (مانند زکات) به این حقیقت تصریح شده است که اگر جامعه اسلامی، جامعه ی سالم باشد، مردم حقوقی را که خداوند در اموال آنان برای این طبقه قرار داده است بپردازند، حتّی یک فقیر در سراسر آن یافت نمی شود. امام صادق«علیه السلام» می فرماید: «لَو انَّ النّاسَ اَدّوا زَکاةَ اَموالِهِم ماَ بَقیَ مُسلِمٌ فقیراً مُحتاجاً وَ لاستَغنیِ بما فَرَضَ اللّهُ وَ اِنَّ النّاسَ ما افتَقَروُا وَ لاَاحتاجُوا وَ لاجَاعُوا وَ لاعَرَوا اِلاّ بِذُنُوبِ الاغنیاء؛ اگر مردم زکات اموال خود ررا می پرداختند هرگز مسلمان نیازمندی در جامعه اسلامی یافت نمی شد و در پرتو حقوقی که خداوند به نفع آنان در اموال ثروتمندان قرار داده است بی نیاز می شدند. اگر در اجتماع ما فقیر و محتاجی و یا گرسنه و یا برهنه ای دیده می شود، به دلیل خود دارای ثروتمندان از پرداخت فرایض مالی است». با بررسی این احادیث به خوبی معلوم می شود که وجود فقیران نتیجه وظیفه نشناسی ثروتمندان و ستم های اجتماعی گروهی از اغنیا است و بس. بنابراین اسلام فقرا را نوعی بیماری، انحراف و محصول سالم نبودن دستگاه های اجتماعی می داند، نه این که آن را به عنوان ضرورتی اجتماعی و یا پدیده ای طبیعی در بافت اجتماع بپذیرد. ثانیاً: اسلام در جامعه ای سالم ظهور نکرد، بلکه در اجتماعی به تمام معنی ناسالم و پر از تبعیض ها، مظالم و تجاوزها به وجود آمد قوانین تابناک آن در چنین محیطی اجرا شد و در پی آن بود که آن جامعه را براساس آرمانی اسلامی به جامعه ای سالم و ایده آل بدل کند. برای رسیدن به این هدف می باید برنامه ای تهیّه می شد که در آن فقر و گرسنگی تدریجاً ریشهکن گردد. فقر چیزی بود که در بافت های اجتماع بشری آن روز رخنه کرده بود و می بایست با برنامه صحیح اسلامی از میان برود. ثالثاً: در جامعه آزاد، سودجویانی هستند. برای مقابله با اعمال این گونه اشخاص نیز باید طرح و برنامه ای باشد تا اعمال را بی اثر سازد. مثلاً در قوانین اسلام - بلکه در قوانین تمام جوامع متمدّن - قانون قصاص، حدود و کیفرهای مربوط به هر نوع جرم وجود دارد. آیا کسی می تواند وجود این قوانین را نشان آن بداند که در جامعه باید قتل، جنایت و عمل منافی عفت وجود داشته باشد و الاّ وضع چنین قوانینی لغو است؟ به طور مسلّم نه؛ بلکه هر فرد منصفی وجود چنین برنامه هایی را چنین توضیح می دهد که ممکن است در گوشه و کنار جامعه ای که از انسان های گوناگون تشکیل یافته اند و نظام اجباری بر آن حکومت نمی کند، ممکن است چنین متخلّفانی باشند و باید برای آنها مجازات های متناهی در نظر گرفته شود؛ مثلاً وجود پزشک و دارو دلیل این نست که الزاماً در جامعه بیمار و معلول وجود داشته باشد بلکه به این دلیل است که اگر چنین افرادی یافت شدند، درمان شوند. کمک به نیازمندان و فقیران نیز چنین است و برنامه ریزی برای کمک به مستمندان به این معنا نیست که حتماً باید در جامعه فقیر و نیازمندی وجود داشته باشد، بلکه به این معنی است که اگر چنین افرادی یافت شدند و بر اثر تعدّی فردی یا دسته ای به چنین روزی افتادند، باید به یاری آنها شتافت و این بیماری اجتماعی را هر چه رودتر درمان کرد. همچنین در اجتماع، افرادی هستند که بر اثر ناتوانی و نارسایی، باید حمایت شوند؛ کسانی مانند کودکان یتیم و بستگان سربازانی که در میدان جهاد شهید می شوند و یا پیرمردان و پیرزنان از کار افتاده و... این گروه ها همه افرادی هستند که توانایی خود را از دست داده اند و قدرت ادامه زندگی را ندارند و به آنان از بیت المال و به وسیله افراد متمکن یاری رسانده شود. همه افراد این گروه ها چنان نیستند که اندوخته مالی داشته باشند و یا از حقوق بازنشستگی و مانند آنها استفاده کنند. « بخش پاسخ به سؤالات »