نماز / نماز واجب / غیر یومیه / میت / احکام میت

نوشته شده توسط Super User. ارسال شده در عبادات

پرسش	پاسخ
آیا مراسم تدفین به گونه ای که امروز در آمریکا اجرا می گردد(مثل به کار بردن مواد شیمیایی برای جلوگیری از تعفّن و فساد دبن مرده و گذاردن مرده در تابوت)، در قوانین اسلامی جایز است؟ آیا باید پارچه کفن سفید باشد؟ آیا می توان برای کفن از لباس های معمولی استفاده کرد؟ آیا سوزاندن جسد مرده جایز است؟ آیا مراسم تشییع و ختم یک مسلمان جایز است در کلیسا برگزار شود یا حتماً باید در مسجد باشد؟ در این موارد تکلیف مسلمانانی که دور از مسجد و اجتماعات اسلامی زندگی می کنند چیست؟	به کار بردن کفن برای مرده مسلمان با ترتیب خاصّی که در اسلام وارد شده واجب است. بنابراین، دفن مرده با لباس های معمولی جایز نیست؛ ولی لازم نیست که کفن حتماً از پارچه سفید باشد. سوزاندن جسد مرده از نظر اسلام حرام است و باید او را در خاک دفن کرد، و دفن واجب به این گونه است که بدن مرده را طوری در خاک پنهان کنند که چیزی از آن پیدا نباشد، به طوری که بوی آن به مشام نرسد و از گزند حیوانات نیز مصون بماند. به کار بردن مواد شیمیایی برای جلوگیری از تعفّن، در صورتی که وضع توهین آمیزی نسبت به مرده مسلمان نداشته باشد، و همچنین گذاردن بدن در تابوت در صورتی که دفن لازم به عمل آید و به منظور تقلید از روش پیروان سایر ادیان نباشد، مانعی ندارد. شایسته است مراسم ختم و تشییع مسلمان در کلیسا برگزار نگردد. بنابراین، مسلمانانی که دور از مساجد به سر می برند، می توانند این مراسم را در مراکز دیگر و یا در منازل شخصی برگزرا کنند و یا اصلاً از برگزاری آن خودداری نمایند(1). « بخش پاسخ به سؤالات » 1) کتاب پرسش ها و پاسخ های مذهبی، ج 4، ص 129.
آیا می توان از اموال میّت برای او خرج کرد؟	چنانچه از میّت مالی بماند، در صورت وصیّت تا 13 می توان صرف خود میّت کرد و بقیه اموال او به عنوان ارث به وارث وی - چه مستضعف باشند یا غیر مستضعف - منتقل می شود. و اگر میّت وصیّت نکرده باشد، خود او حقّی ندارد و تمام اموال او بنابر سهم الارث به وارث منتقل می شود. « بخش پاسخ به سؤالات »
امانت گذاری اموات جهت انتقال به مَشاهد مشرفه چه حکمی دارد؟	این مطلب که در برخی جاها مرسوم است که برخی از مرده ها را به عنوان تودیع امانت می گذارند که در زمان مناسب آنها را به مشاهد مشرفه انتقال دهند، به نظر حضرت امام«رحمه الله» جایز نیست؛ زیرا لازم است که میّت را در زیر زمین دفن نمایند؛ و چنانچه دفن کرده باشند، شکافتن قبر برای بیرون آوردن میّت و نقل آن به سوی مشاهد مشرفه مورد اشکال است. « بخش پاسخ به سؤالات »
چرا بعضی روی کفن دعای جوشن کبیر می نویسند؟	اینکه مستحب است روی کفن دعای جوشن کبیر نوشته شود، از برخی روایات استفاده شده است و بر همین اساس برخی فقها به نوشتن دعای مذکور فتوا به استحباب داده اند. و در مفاتیح الجنان قبل از دعای جوشن کبیر حدیثی در این زمینه نقل شده است که شایسته است بدان مراجعه شود. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا می توان میّت را قبل از غسل در مسجد قرار داد؟	بهتر آن است که میّت را قبل از غسل در مسجد نگذارند؛ زیرا ممکن است موجب هتک مسجد شود، یا مسجد را آلوده سازد؛ لیکن قرار دادن بعد از غسل اشکال ندارد. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا تشریح جایز است؟	بنابر فتوای امام«رحمه الله» تشریح میّت مسلمان جایز نیست؛ لیکن تشریح میّت غیرمسلمان جایز است. بنابراین، تا وقتی میّت غیرمسلمان وجود دارد، نباید برای تشریح از میّت مسلمان استفاده کرد؛ گرچه زندگی مسلمان یا مسلمانانی بر آن توقف داشته باشد. و چنانچه غیرمسلمان وجود ندارد و زندگی مسلمان یا گروهی از مسلمانان بر این تشریح توقف دارد، تشریح میّت مسلمان جایز است. در امر تشریح نگاه کردن به قسمت هایی از بدن که از نظر اسلام منع شده است، از باب ضرورت جایز خواهد بود. « بخش پاسخ به سؤالات »
جایی که آب در دسترس نباشد، تکلیف غسل میّت چیست؟	جایی که به هیچ وجه به آب دسترسی نیست، باید میّت را تیمّم داد. بدین ترتیب که به جای هر غسل، میّت را یک تیمّم بدهند. شایسته است در جزئیّات احکام آن به توضیح المسایل مرجع تقلید خود مراجعه فرمایید. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا گفتن شهادتین در هنگام مرگ تأثیری در ایمان اخروی انسان دارد؟	اگر چه تذکّر شهادتین و یادآوری آن هنگام مرگ یک موفقیّت است؛ لیکن چنین نیست که اگر کسی گرفتار مرگ ناگهانی شد و موفّق به ادای شهادتین نگردید، غیر مسلمان از دنیا رفته باشد. آنچه مهم است، این است که انسان در دنیا عقاید خود را براساس استدلال پذیرفته، به خدا ایمان داشته باشد و در اعمالش تقوا و رضای خدا را مراعات کند، که در این صورت حتّی اگر موفّق به ادای شهادتین هم نشود، مسلمان از دنیا می رود. « بخش پاسخ به سؤالات »
جسد انسان مرده چه حکمی دارد؟ وظیفه غسل دهنده میّت پس از غسل میّت چیست؟	خارج شدن روح از بدن باعث نجس بودن بدن می شود و با غسل میّت پاک می گردد. در این صورت بدن میّت، قبل از غسل نجس و بعد از غسل پاک است؛ و شخص غسل دهنده باید غسل مس میّت انجام دهد. « بخش پاسخ به سؤالات »
نوشتن آیات قرآن بر کفن چه صورتی دارد؟	نوشتن آیات قرآن بر روی کفن جایز است. « بخش پاسخ به سؤالات »
اگر ندانیم میّت مسلمان است یا کافر، تکلیف از نظر غسل و کفن و دفنش چیست؟	اگر مرده ای در کشورها و شهرهای اسلامی باشد و کافر بودن او احراز نگردد، حکم مسلمان را دارد؛ یعنی باید او را غسل داد و کفن و دفن نمود. همچنین اگر مرده ای در کشورهای غیر اسلامی باشد و در آن کشورها عدّه ای مسلمان هم زندگی کنند و احتمال برود که این مرده نیز از مسلمان ها باشد، در این صورت نیز بنابر فتوای بعضی از مراجع تقلید حکم مسلمان را دارد. « بخش پاسخ به سؤالات »
اگر میّت بدون غسل و کفن دفن شود، چه حکمی دارد؟	بنابر دستور اسلام، غسل، کفن، نماز و دفنِ میّتِ مسلمان بر هر مکلّفی واجب است و اگر میّت بی غسل و یا بی کفن شده باشد و یا غسل و کفن او بر خلاف حکم اسلام انجام شده باشد، باید او را از قبر خارج کنند و تمام مراسم را طبق دستور اسلام انجام دهند. برای اطّلاع بیشتر به کتاب توضیح المسائل مراجعه شود. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا تهیه کردن آرامگاه جایز است؟	خرید و فروش آرامگاه خانوادگی برای دفن شدن مردگان جایز است. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا افراد اعدامی را می توان در قبرستان مسلمانان دفن کرد؟	اعدام شدگانی که مسلمان نیستند، نباید در قبرستان مسلمان ها دفن شوند؛ لیکن دفن افرادی که مسلمان بوده اند، ولی به جرمی اعدام شده اند مانعی ندارد. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا سوزاندن میّت جایز است؟	بنابر حکم اسلام، سوزاندن بدن میّت جایز نیست و باید بدن میّت را دفن کرد. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا شوهر می تواند همسر میّت خود را غسل دهد و دفن نماید؟	حرام است که مرد زن را غسل بدهد؛ امّا این حکم درباره زن و شوهر استثنا شده است. بنابراین، زن می تواند شوهر خود را غسل بدهد و شوهر نیز می تواند زن خود را غسل دهد؛ گرچه بهتر است زن شوهر خود را و شوهر زن خود را در حال اختیار غسل ندهد. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا در قبرستان مسلمانان، دفن غیرمسلمان جایز است؟	قبرستان مسلمانان ویژه اموات مسلمانان است. بنابراین، نباید جسد غیرمسلمان در قبرستان مسلمانان دفن شود. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا مرد می تواند زن را دفن کند؟	سزاوارتر آن است که برای دفن زن، محارم یا شوهر وی اقدام کند؛ و اگر از آنان کسی نبود، ارحامی که با او محرم نیستند و اگر نبود، از اجانب وی را دفن نمایند. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا کفن کردن با پارچه سیاه جایز است؟	بنابر رساله های عملیّه، مستحب است کفن، با پارچه سفید باشد و کفن کردن با پارچه سیاه مکروه است. « بخش پاسخ به سؤالات »
کیفیّت نماز وحشت چگونه است؟	در شب اوّل قبر، دو رکعت نماز وحشت برای میّت می خوانند و دستور آن، چنین است که در رکعت اوّل بعد از حمد، یک مرتبه آیةالکرسی و در رکعت دوم بعد از حمد، ده مرتبه سوره قدر را باید خواند و بعد از سلامِ نماز، گفته شود: «اللهمّ صلّ علی محمّد و آل محمّد وابعث ثوابها الی قبر فلان» و به جای کلمه فلان اسم میّت را بگویند. « بخش پاسخ به سؤالات »
دفن تارک الصلوة و نماز آن چه حکمی دارد؟	شخص تارک الصلوة مانند بقیه مسلمانان بعد از مرگ، غسل دادن و دفن کردن و نماز خواندن بر او واجب است و می شود او را در قبرستان مسلمانان دفن کرد؛ مگر این که تارک الصلوة منکر اصل وجوب و ضرورت نماز در اسلام باشد. « بخش پاسخ به سؤالات »
اگر میّت پسر نداشت نماز و روزه قضای او چه حکمی دارد؟	میّتی که پسر ندارد، نمازهای قضا شده او بر دیگران واجب نیست. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا کسی که در دفن میّت کمک کرده غسل بر عهده اوست؟	کسی که در دفن بدن میّت کمک کرده باشد، غسل بر وی لازم نیست. چون غسل مس میّت شرایطی دارد؛ از جمله اینکه هنوز بدن میّت غسل داده نشده باشد و انسان به آن دست بزند. « بخش پاسخ به سؤالات »
اگر با دستکش میّت را بشویند، غسل لازم است؟	برای کسی که با دستکش میّت را شسته و هیچ جای بدنش به بدن میّت مس نکرده است، غسل مس میّت واجب نیست. « بخش پاسخ به سؤالات »
نبش قبر دیوانه چه حکمی دارد؟	حکم اوّلی این است که نبش قبر مسلمان - یعنی شکافتن قبر او - اگر چه طفل یا دیوانه باشد، حرام است، ولی اگر بدنش از میان رفته و خاک شده است، اشکال ندارد. « بخش پاسخ به سؤالات »
برخی مردم، میّت را به صورت امانت به خاک می سپارند تا سپس آن را به قم یا نجف ببرند و دفن کنند، ولی جنازه زیر خاک متلاشی می شود، حکمش چیست؟	پس از دفن، نبش قبر حرام است مگر این که میّت را دفن نکنند و در جایی مانند تابوت یا اطاقی به امانت بگذارند. در چنین صورتی اگر انتقالش موجب آزار مؤمنین نشود یا سبب هتک حرمتش نگردد، انتقال اشکالی ندارد. چنانچه وصیّت کرده باشد که پیش از دفن انتقالش دهند، میان فقها اختلاف است. فتوای آیت اللَّه العظمی لنکرانی این است که اگر میّت را دفن کرده اند یا به هر دلیلی برخلاف وصیّتش عمل کرده اند، جایز و بلکه واجب است قبر را نبش و جنازه را به محلّ وصیّت شده منتقل کنند مگر این که بدن فاسد شده، یا مستلزم هتک حرمت باشد. « بخش پاسخ به سؤالات »
احکام میّت چیست؟	چکیده میّت عبارت است از: احکام محتضر: مسلمانی را که در حال جان دادن است، باید رو به قبله بخوابانند به گونه ای که کف پایش رو به قبله باشد. احکام غسل و کفن و نماز و دفن میّت: غسل و کفن و نماز و دفن هر مسلمانی(شیعه) بر مسلمانان واجب است، ولی اگر برخی مسلمانان انجام دهند، از دیگران ساقط می شود. بنابر احتیاط واجب، حکم مسلمانی نیز که دوازده امامی نیست، چنین است. برای انجام این اعمال باید از ولیّ میّت اجازه گرفت. غسل: واجب است میّت را سه غسل دهند: اوّل: با آبی که با سدر آمیخته است. دوم: با آبی که با کافور آمیخته است. سوم: با آب خالص. اگر جنین سقط شده، چهار ماه یا بیشتر دارد، باید غسلش دهند. اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل دهد، باطل است، مگر در زن و شوهر. غسل میّت چون غسل جنابت است و احتیاط واجب آن است که با امکان غسل ترتیبی، غسل ارتماسی ندهند. اگر آب یافت نشود، یا استعمال آن مانعی داشته باشد، باید به جای هر غسل، یک بار میّت را تیمّم دهند. کفن: میّت مسلمان را باید با سه پارچه که آنها را لُنگ و پیراهن و سرتاسری می گویند، کفن کنند. کفن کردن با چیز غصبی، حتّی اگر چیزی دیگر نیز یافت نشود، هم جایز نیست. احکام حنوط: پس از غسل واجب است به پیشانی و کف دستان و سر زانوان و سر دو انگشت بزرگ پاهای میّت کافور بمالند که این کار را حنوط می گویند. نماز میّت: نماز خواندن بر میّت مسلمان، اگر چه کودک باشد، واجب است. ولی باید پدر و مادر کودک یا یکی از آنان مسلمان باشند و شش سال کودک نیز تمام شده باشد. نماز میّت باید پس از غسل و حنوط و کفن باشد و چنانچه پیش از آنها یا در میان آنها باشد، اگر چه از فراموشی یا ندانستن چنین کنند، کافی نیست. نماز باید رو به روی قبله خوانده شود و میّت را در پیش نمازگزار و به پشت بخوابانند به گونه ای که سرش به سوی راست نمازگزار و پایش به سوی چپ نمازگزار باشد. احکام دفن: واجب است میّت را به گونه ای در زمین دفن کنند که بویش بیرون نیاید و درندگان نتوانند بدنش را بیرون آورند. اگر دفن در زمین ممکن نیست، می توانند او را در بَنا یا تابوت بگذارند. میّت را باید در قبر به پهلوی راست، چنان بخوابانند که جلوی بدنش رو به قبله باشد. دفن مسلمان در قبرستان کفّار و دفن کفّار در قبرستان مسلمانان جایز نیست. دفن میّت در قبر مرده دیگر، اگر موجب نبش قبر شود، جایز نیست. چیزی که از میّت جدا می شود، اگر چه مو و ناخن و دندانش باشد، باید با او دفن شود. هرگاه مادر بمیرد و جنین در شکمش زنده باشد، اگر چه امید به زنده ماندن جنین ندارند، از هر سویی که او سالم بیرون می آید، بیرونش آورند. چنانچه پهلوی راست و چپ در سالم بودنش یکسان است، احتیاط واجب آن است که او را از پهلوی راست بیرون آورند. احکام مفصّل میّت را باید از رساله عملیّه به دست آورد. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا مومیایی کردن انسان حرام است؟	دین مقدّس اسلام، برای امواتِ مسلمانان احکامی بیان فرموده است که بعد از فوت باید او را غسل داده، کفن و دفن نمایند. بنابراین، مومیایی کردن جایز نیست؛ زیرا مومیایی کردن به این طریق مرسوم بوده است که اوّل نعش میّت را می شکافتند و سپس احثا و دیگر اعضای اندرونی او را بیون آورده، جای آنها را با ادویه و عطریات پر می کردند. آن گاه بیرون جسد را نمک باروت می پاشیدند و یا هفتاد روز جسد را در محلول نمک باروت قرار می دادند و بعد از آن در کتانی - که با عطریات و ادویه خوشبو پروش یافته بود - پیچیده، در تابوتی از چوب مخصوص یا سنگ می نهادند. بی شک، این گونه کارها تماماً مخالف دستورات اسلام است. « بخش پاسخ به سؤالات »
حکم میّتی که در جایی می یابندش چیست؟	چنانچه میّت در جایی یافت شود که مسلمانان در آن جا زندگی می کنند و آن جا را «دار الاسلام» می نامند یا در یکی از شهرهای اسلامی پیدا شود، حکم میّت مسلمان را دارد و چنانچه در دار الکفر یافت شود حکم کافر را دارد و اگر در دار الکفر مسلمان نیز وجود دارد و احتمال اینکه میّت مسلمان باشد، بنابر احتیاط واجب حکم میّت مسلمان را دارد. « بخش پاسخ به سؤالات »
اگر به کسی مزد دهند که برای میّت قرآن بخواند، چگونه باید بخواند تا «برئی الذمّه» شود؟	اگر به گونه مطلق گفته اند که«قرآن بخوانید» و در عرف مردم مراد از این جمله، چند سوره یا تمام قرآن است، باید به همان گونه عمل کنید. ولی اگر صرف خواندن قرآن منظور باشد، هر مقدار ممکن است بخوانید و آنچه در این جا مورد توجّه است، درست خواندن قرآن است. ولی این که برای گرفتن فلان مقدار مزد، چه مقدار از قرآن را باید خواند، شارع مقدّس در این باره، حکمی خاصّ ندارد. آنچه را عرف درست می داند، انجام دهید. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا دست زدن مرد به همسر مرده اش جایز است؟	دست زدن مرد به همسر مرده اش اشکالی ندارد، ولی اگر بدن زن سرد شده است و هنوز غسلش نداده اند، پس دست زدن بدو، باید غسل مس میّت به جای آورد. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا آنچه را به گورستان می برند، می توان به خانه بازگردانید؟	اگر نذر کرده اند که آن را به گورستان برند و در آن جا از آن استفاده کنند و برای همیشه در آن جا بماند، حق بازگرداندنش را ندارد و همچنین اگر چیزی را وقف گورستان کنند، حق بازگرداندنش را ندارد. ولی اگر بدون نذر و وقف، به مناسبتی چیزی را به قبرستان برند، بازگرداندنش جایز است. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا نماز خواندن مسلمان سنّی برای میّت مسلمان شیعه کافی است؟	برای میّت شیعه باید کسی که شیعه است نماز میّت بخواند و نماز خواندن شخص سنّی کافی نیست. « بخش پاسخ به سؤالات »
در سایر ادیان دیگر مرده هاشان را دفن نمی کنند آیا این کار اشکالی ندارد؟	اگر منظور قضاوت درباره ی کار آنان از دید تعالیم اسلامی است که اسلام دفن اموات مسلمان را لازم می داند و این یک دستور لازم است که باید عملی گردد. امّا اگر طبق همان مذهب عمل شود اشکال ندارد. امّا درباره زرتشتیان که اجساد را آتش می زنند باید گفت این کار اکنون به حکم دولت ممنوع اعلام شده امّا بازهم در دولتهای دیگر مثل هند، آزاد هستند. « بخش پاسخ به سؤالات »