آثار گناه / در دنیا

نوشته شده توسط Super User. ارسال شده در اطاعت و عبادات

پرسش	پاسخ
آیا ممکن است در این زمان نیز کسی مسخ شود؟	«مسخ» شدن افراد به امر خداست. اگر خدا بخواهد در این زمان هم ممکن است افراد یا قومی در اثر گناه مسخ شوند؛ اگر چه تاکنون موردی وجود نداشته است؛ امّا مسخ و دگرگونی باطنی درباره بعضی گناهان؛ مانند سخن چینی و حرام خواری در برخی روایات معصومین«علیهم السلام» اشاره شده است. « بخش پاسخ به سؤالات »
چرا می گوییم انسان به خود ظلم کرده است؟	اگر انسان مرتکب گناه شود، به خود ظلم کرده است؛ زیرا با انجام گناه، خود را مستحق کیفر سهمگین الهی کرده است، راه جبران این ظلم بزرگ، توبه فوری و حقیقی است. به عبارت روشن تر، گناه، حرکت بر ضد نظام هستی است؛ پس انسان در این حرکت مخالف نظام، اوّلین صدمه را به خود زده است. این نظام حدود، اندازه ها و قوانین خداست؛ همان قانون هایی که پیروی از آن باعث رشد و مخالفت با آن باعث زیان و خروج از سیر کمال است. قرآن چه زیبا فرموده است: «و مَنْ یتعد حدود اللَّه فقد ظلم نفسه؛ و هر کس از حدود خداوند تجاوز نماید به خویشتن ستم نموده است»(1). « بخش پاسخ به سؤالات » 1) سوره طلاق، آیه 1.
چرا بعضی از گناهان کیفرهای سخت دارند؟	زیرا بعضی گناهان مفسده بیشتری دارند؛ از آنجا که در ساختار تفکّر دینی، جهان نظم خاص و گسترده ای دارد و گناهان به منزله مخالفت با این نظم هستند، گناه بزرگتر تخریب بیشتری را داراست؛ مثلاً ممکن است کسی تجاوز به مال یک ثروتمند کند و یا اموال یتیم و فقیری را سرقت کند. یا کسی نماز را قضا کند و کس دیگری اصلاً نماز نخواند. مسلماً این اعمال متفاوت آثار متفاوتی نیز خواهند داشت و کیفرهای الهی نیز در واقع آثار اعمال انسان است. « بخش پاسخ به سؤالات »
«حبط اعمال» چیست و چه فرقی با «تفکّر» دارد؟	«حبط» - چنانکه در سوره هود، آیه 16 آمده است - به معنی باطل و بی خاصیّت کردن عمل است، و «احباط» - چنانکه متکلّمان گفته اند از بین رفتن ثواب اعمال پیشین بر اثر گناهان پسین است. «تکفیر» نیز، یعنی از میان رفتن گناهان پیشین بر اثر اعمال نیک «اِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَیِّئاتِ؛ نیکی ها، بدیها را از بین می برد»(2). روایات زیادی بیانگر این نکته اند که بسیاری گناهان باعث از میان رفتن عبادات و طاعات می شود و طاعات بسیاری نیز موجب سقوط بدیها می شود(3)؛ مثلاً درباره حسد چنین می خوانیم: «از حسد بر حذر باشید که حسد کارهای نیک را از میان می برد، همچون آتش که هیزم را نابود می کند»(4)،(مفهوم حبط اعمال) رسول گرامی اسلام«صلی الله علیه وآله» به ابوذر فرمود: «هر کجا و در هر حال هستی از خدا بترس و با مردم خوش رفتار باش. پس از عمل بدی که از تو سر زد کار نیکی انجام دهد، که آن را محو می کند»(5)(مفهوم تکفیر). « بخش پاسخ به سؤالات » 2) سوره هود، آیه 114. 3) بحارالانوار، ج 5، ص 334 - 333. 4) بحارالانوار، ج 73، ص 355. 5) بحارالانوار، ج 71، ص 242.
جمله «اَللَّهُمَ اْغْفِرْلیَ الذُّنوُبَ الَّتی تَهْتِکُ الْعِصَمْ» به چه معنا است؟	در جمله «اَللَّهُمَ اْغْفِرْلیَ الذُّنوُبَ الَّتی تَهْتِکُ الْعِصَمْ» که در دعای کمیل و شاید برخی ادعیّه دیگر آمده است از خداوند درخواست می شود گناهانی را که عصمت ها را هتک می کند بیامرزد. کلمه «عِصَم» جمع «عصمت» است که در برخی کتب لغت به معنای «ملکه اجتناب از معاصی» آمده است. «هتک» به معنی «پاره کردن پرده هاست»؛ بر این اساس گویی میان انسان و انجام گناهان پرده ای است که همان ملکه اجتناب از گناه است که مانع انجام گناه می شود. با انجام برخی گناهان این ملکه از بین می رود و انسان دیگر مانعی برای انجام گناه نمی بیند؛ از این رو از خداوند می خواهد که آن گناهان را بیامرزد. « بخش پاسخ به سؤالات »
در حدیثی آمده که گناه، انسان را از روزی محروم می کند؛ پس چگونه برخی انسان ها هم گناه می کنند و هم روزی فراوان دارند؟	از نظر آیات و احادیث، بدون تردید گناه باعث سلب نعمت ها و پدید آمدن بلاها می شود؛ قرآن مجید می فرماید: «وَ لَوْانَّ اَهْلَ الْقُری آمَنوُا وَاتَّقَوالَفَتَحْنا عَلیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ اْلأرْضِ وَلِکنْ کَذَّبُوا فَاَخَذْ ناهُمْ بِماکانُوا یَکْسِبُونَ؛ اگر مردم قریه ها ایمان می آوردند و تقوا پیشه می کردند برکت ها از آسمان و زمین بر آنان می گشودیم ، ولی تکذیب کردند، پس ما آنان را به کیفر کردار زشت رساندیم»(6). در آیه دیگر می خوانیم: «وَ ما اَصابَکُمْ مِنْ مُصیبَةٍ فَبِما کَسَبَتْ اَیْدیکُمْ وَ یَعْفُو عَنْ کَثیرٍ؛ رنجی که به شما می رسد، محصول کارهای خود شما است و خداوند از بسیاری از آنها در می گذرد»(7). بنابراین از آیات قرآن استفاده می شود که بسیاری محرومیّت ها در اثر انجام گناه است. امّا باید توجّه داشت هر چه را که ظاهراً در اختیار انسان است - اگر چه از طریق غیرمشروع به دست آمده باشد - نمی توان روزی دانست؛ زیرا روزی مالی است که از رهگذر تلاش مشروع و حلال به دست آمده باشد. ممکن است روزی افرادی با انجام کارهای نیک گسترش یافته باشد، امّا گناهانشان باعث گرفتاری و ناراحتی آنها در زندگی شده باشد. گاهی نیز ممکن است خداوند برخی را به حال خود واگذارد تا در نتیجه فراموش کردن خدا سزاوار عذاب بیشتری شوند و این خود نیز عذابی بزرگ است. نام این حالت سنت امهال(فرصت دادن) است ولی عاقبت اصلی که آخرت و یا(سوء خاتمه در دنیا) است. در این آیه توصیف شده است: «و مَنْ کفر فامتعه قلیلاً ثم أضطره الی عذاب النار؛(8) و هر کس کفر ورزد زمانی کم بهره مندش می کنیم و سپس در عذاب آتش گرفتارش می نمایم». « بخش پاسخ به سؤالات » 6) سوره اعراف، آیه 96. 7) سوره شورا، آیه 30. 8) سوره بقره، آیه 126.
آیا اثر گناه تنها در آخرت دیده می شود؟	گناه در این جهان نیز آثار شوم دارد. اینکه گفته شده آثار گناه در آخرت در نظر پیامبران و امامان روشن است، به عنوان مثال است؛ چون مفاسد گناه در دنیا برای انسان های معمولی است، ولی آگاهی از حقایق جهان آخرت از آنها مخفی است؛ از این رو آثار گناه در آخرت به عنوان مثال برگزیده شده است. آیات و روایات زیادی بر آثار گناه در دنیا دلالت دارند از جمله: «مَنْ یعمل سؤً یُجْزَبِهِ؛(9) هر کس کار بدی انجام بدهد به آن جزاء داده می شود». یا در حدیث می خوانیم: هر چه می خواهی انجام بده، آثار عمل را خواهی دید. « بخش پاسخ به سؤالات » 9) -